________________
सर्ग १४ श्लो० २२५-२२७]
हीरसौभाग्यम्
५७५
यथा 'पृषत्किशोरी कुरुतामसंगतम्' इत्यपि नैषधे । इति किम् । हे प्रिये पृषति, व्रतिविभोमुनीन्द्रस्य वाचा वाण्या कृत्वा भूभृद्राजा अस्मान्मृगजातीरपि न व्यथयति नैव पीडयति । उत्प्रेक्ष्यते । निजकजनेत्राणामात्मीयानां कमलदललोचनानां तरुणीनां
गन्तिायताना सखित्वान्मित्रत्वादिव । उताथ वा राज्ञः चन्द्रस्य शरणगतत्वात्किमु राज्ञोऽङ्कस्थायुकत्वादिव ॥ इति मृगमिथुनालापः । इति वनचराः ॥
લેકાર્થ
ત્યારે મૃગ બે કેઃ હે પ્રિયે, સૂરીન્દ્રના ઉપદેશથી અકબરબાદશાહ અમારા કોઈને પણ પીડા કરશે નહીં. પિતાની પવનયના પત્નીઓનો હું મિત્ર હોવાથી (મૃગ સમાન નેત્ર હોવાથી મિત્રો અને રાજા (ચન્દ્ર)નો શરણાગત હોવાથી પણ એ અમારો વધ કરશે નહીં ૨૨૫
कापि मयूरी लपति पतिं किं केकाङ्कितताण्डवकेलीम् । व्यातनुषे मनुषे नो मानुषपूषणमेनं स्वासहजम् ॥ २२६॥
काप्यज्ञाताभिधाना मयूरी केकिनी पति स्वभार प्रति वदति । हे केकिन प्रिय, केकया शिखण्डिसंबन्धिशब्दविशेषेणाङ्कितां कलितां ताण्डवकेली नृत्यविलासं किं कथं व्यातनुषे विस्तारयसि । हे नाथ, एन मानुषपूषण मनुजेषु प्रतापवत्वेन विभाकर स्व. स्यात्मनोऽसहज परिपन्थिनं ना मनुषे न जानासि ईति काकूक्तिः । अपि तु जानीहि ॥
લેનાથ
કોઈ મયૂરી પિતાના પતિ મયૂરને કહેતી હતી કે હે પ્રિયમયૂર, તું કેકારવા શબ્દવાળા નૃત્યને વિલાસ કેમ કરે છે ! તારે શત્રુ પૃથ્વીને સૂર્ય અકબરને શું તું नयी शुतो. ॥ २२६ ॥
विष्टपजीवनवारिधरैरिव मैत्र्याद्वा क्षितिकण्ठतया । सूरिगिरा न निहन्ति नृपोऽस्मान्मेचकिनौच्यत कान्तेति ॥ २२७ ।।
मेचकिना मयूरेण कान्ता स्वप्रेयमी मयूरी इत्यौच्यत इद निगद्यते स्म । हे कान्ते हे शिखिनि, सरेहीरविजयगुरोगिरा दयोपदेशवाचा नृपः पातिसाहिरस्मान्न निहन्ति नैव यमातिथीकरोति । उत्प्रेक्ष्यते-विष्टपानां जगजन्तूनां जीवनजीवितव्यहेतुभिर्वारिधरैर्मेधैः सह मैत्र्यात्सौहार्दादिव । अथ वा शितिकण्ठतया नीलकण्ठत्वेनेश्वरतया इव ।। इति मयूरमिथुनालापः॥
