________________
सर्ग १४ श्लो० २१४-२१६ ] हीरसौभाग्यम्
५६९
-
બ્લોક
પ્રથમ વનચર જીવોની વાર્તા કહે છે :
કોઈ હાથણ પિતાના પ્રિય હાથીને આ પ્રમાણે કહે છે કેઃ “હે સ્વામિન, મદિરાપાન કરનાર દારૂડિયાની જેમ મદોન્મત બનીને મારી સાથે શું રમે છે? તું જાણતું નથી મહાશિકારી એ અકબર બાદશાહ તારે વધ કરશે? તે માટે છે ગજ, તું. કેઈ કે અગોચર વનમાં ચાલ્યો જા.” છે ૨૧૪
सोऽप्यवक्करिणि मा बिभीहि नः सूरिशासनवशान हन्ति सः । किं त्वनेकपतयो रणेषु मद्गोत्रिणामुपकृतिस्मृतेरिव ॥ २१५॥
• सोऽपि गजोऽपि अवक् व्याचष्टे आख्यातवान् । हे करिणि, भीरुत्वात् भीरुकस्वभावत्वात् च मा बिभीहि मनसि भयं मा नय । सः अकब्बरः सरेहीरविजयगुरोः शासनस्योपदेशस्य यशादायत्तत्वान्नोऽस्मान्न नैव हन्ति व्यापादयति । उत्प्रेक्ष्यते-अ. नेकान् बहून् पाति रक्षतीत्यनेकपस्तत्वेनेव उताथ वा रणेषु संग्रामाङ्गणेषु मगोत्रिणां मई. श्यानां मदेकवंशानां वा गजानामुपकृतेः परदलविदलनाद्युपकारस्य स्मृतेः संस्मरणादिव ॥ इति गजमिथुनालापः ॥
કા ત્યાર પછી હાથીએ કહ્યું કે ઃ હાથણી, ડરપોક એવી તું ભયના પામ. કારણ કે અકબર હીરવિજસૂરિની આજ્ઞાને આધીન હોવાથી અમારો વધ કરશે નહીં. વળી તે અનેક પ્રાણીઓનો રક્ષણ કરનાર છે; વળી રણસંગ્રામમાં મારા વંશજ હાથીઓ વડે કરાયેલા ઉપકારની સ્મૃતિથી જ અમારે વધ નહીં કરે ! ૨૧૫ .
इति काचिदुवाच हयद्विषती प्रमदं प्रिय मुश्च सचिन्त इव । भुजमूर्धविरोधितयेव यतः प्रणिहन्तुमना अयमेति नृपः ॥ २१६ ॥
काचित् हयद्विषती वनखण्डमहिषी । 'महिषो यमवाहनः । रजस्वलो वाहरिपुः' इति हैम्याम् । इत्यमुना प्रकारेण उवाच भाषते स्म । इति किम् । हे महिष प्रिय, सचिन्त इवात्यार्तियुक्त इव प्रमदमानन्दं मुश्च त्यज । यतः कारणात् प्रणिहन्तुमनाः त्वां घातयितुकामः अयमतिभयात्प्रत्यक्ष इव लक्ष्यते साक्षादकब्बरः नृपो राजा समेत्यायाति । उत्प्रेक्ष्यते-भुजमूर्धविरोधितया स्कन्धश्रीस्पदभूतवैरित्वेनेव । 'स्कन्धो वृषरक्ताक्षस्कन्धोपमः' इति काव्यकल्पलतायाम् ॥ हि० सौ० ७२
