Page Text
________________
७८
हीरसौभाग्यम्
सर्ग १० श्लो० १४-१५
सेनायाः प्रचारेण प्रकर्षेण चलनेन प्रोद्भूतानां प्रबलतयोत्थितानां धूलीनां भूमिरजसा पटल राशिभिः परितः सर्वदिक्षु प्रसस्र प्रसृत्तम् । तत्राहमेवं जाने वेद्मि । उत्प्रेक्ष्यते वादशानां दशसंख्याकानाम् पूर्वाग्निदक्षिणानैर्ऋतपश्चिमावायूत्तरेशानाधोभुवनोप्रलोकानां दिशां ककुभां विजयाय स्वायत्तीकरणार्थमस्य पातिसाहेः प्रस्थानं दिग्जैत्रयात्रों हरितां दशानामाशानां महेन्द्रान्पुरंदरान । 'पतिः प्रतीच्या इति दिङ्महेन्द्राः' इति नैषधे । इन्द्राग्नियमराक्षसवरुणपवनकुबेरेशाननागेन्द्रब्रह्माभिधान्दिक्पालान प्रति कथयितुं निवेदयितमितो भूमण्डलाद्यातैरुड्डीय यातैः गतैरिव ।।
અવતરણ હવે દિગવિજય કરવાની ઈચ્છાવાળા અકબરના પ્રયાણ સમયે શત્રુઓને જે ઉત્પાત થયા તે બતાવતાં કહે છે.
કલેકાર્થ અકબરની દિગવિજય યાત્રાના પ્રયાણ સમયે ગજ-રથ-અશ્વ અને પાયદલરૂપી ચતુરંગી સેનાનાં ચાલવાથી ઉડેલી ધૂળથી સર્વદિશાએ વ્યાપ્ત બની ગઈ. બાદશાહના દિગવિજય પ્રાણને વૃત્તાંત દિશાઓનાં અધિપતિ (ઈન્દ્ર, અગ્નિ, યમ, રાક્ષસ, વરૂણ, પવન, કુબેર, ઈશાન, નાગેંદ્ર અને બ્રહ્મા)ને કહેવા માટે જાણે ભૂમિ પરથી ઉખડીને તે ધૂળ ગઈ ન હોય તેમ હું જાણું છું. ૧૪
यत्प्रस्थितौ रथहयद्विपपत्तिवीङ्खा-प्रोत्खातपांसुपिहिताखिलदिङमुखेषु । आक्रन्दि चक्रमिथुनैरथ पांसुलाभिः प्राहादि पल्लवितमन्तरुलूकलोकैः॥१५॥
यस्याकब्बरपातिसाहेः प्रस्थितौ दिग्जैत्रयात्रायां प्रयाणावसरे रथाः स्यन्दना हया वाजिनः द्विपा हस्तिनः पत्तयः पदातयः पादचारिणस्तेषां वीडाभिश्चक्रमणैः बाहुल्यात्सर्वदिक्संचरणैः कृत्वा प्रोत्खातरुत्थापितः पांसुभिधूलोपटलीभिः पिहितान्यावृतानि आच्छादितानि । जनदृशामगोचरीकृतानीत्यर्थः । अखिलानि समग्राणि दिशां हरितां मुखानि वि. भागास्तेषु सत्सु सजलजलदपटलसंचलितरजनीजनितान्धकारप्रचारभ्रान्तेश्चक्राणां चक्रवाकानां मिथुनैर्द्वन्द्वैराक्रन्दि परस्परवियोगाशङ्कया दुःखादाक्रन्दोऽक्रियत । मुक्तकण्ठं रुरुदे इत्यर्थः । अथ पुनः पांसुलाभिर्व्यभिचारिणीभिस्तरुणीभिः प्राहादि प्रमुमुदे । घनान्धकारसमये हि तासां स्वेच्छाविहरणोत्साहस्पृहा पूर्णा स्यात् । पुनरुलूकलोकै कप्रकरैरन्तश्चित्तमध्ये पल्लवितमुच्छवसितम् । निशि तेषां स्वैरसंचारत्वात् । 'आलोकतालीकमुलूकलोकः' इति नैषधे ॥
| SR No. | 005968 |
| Book Title | Heersaubhagya Mahakavyam Part 02 |
| Original Sutra Author | Devvimal Gani |
| Author | Sulochanashreeji |
| Publisher | Kantilal Chimanlal Shah |
| Publication Year | 1977 |
| Total Pages | 482 |
| Language | Gujarati, Sanskrit |
| Classification | Book_Gujarati |
| File Size | 9 MB |