________________
७६
हीरसौभाग्यम्
श्रीकाबिलाधिपतिबब्बर पातिसाहिपुत्रः पुलोमदमनोऽखिलमुद्गलानाम् ।
[ सर्ग १० श्लो० ११ १२
सूरस्य सूनुमपि निर्मितवान्सदण्डं
कालं करालमपि यः प्रसरत्प्रतापैः ॥ ११
यो हमाँउपातिसाहिः अभिषेणनेन विनैव प्रसरद्भिर्जगद्व्यापकैर्दशदिक्षु विस्तृतैः प्रतापैः स्वतेजोभिरेव शूरस्य श्लेषचित्रयोः सकारशकारयोरभेदात् भास्करस्य सूनुं नन्दनम् । 'प्रेतात्पतिर्दण्डधरोऽर्कसूनुः' इति हैम्याम् । सुभटस्याङ्गजातमपि कराल मृत्युत्वेन विविधा - युधधारकत्वेन भीषण परेषां भयोत्पादकं कालं कृतान्तं कालवर्णमपि सदण्डं वेत्रिणम् । 'छडीदार' इति प्रसिद्धम् | राजदेयांशयुतं दण्डदायिनमित्यर्थः । निर्मितवान्विधत्ते स्म । केवल स्वौजसैव न पुनरभिषेणनादिना सदण्डं विहितवानित्यर्थः । किंभूतः । श्रिया सेनादिविभवेन कलितो यः काबिल इति नामा मुगलानां मण्डलो देशविशेषस्तस्याधिपतिः स्वामि यो बब्बरपातिसाहिस्तस्य पुत्रो नन्दनः । पुनः किंभूतः । अखिलार्ना मुद्रलानां यवनजातिविशेषाणां म्लेच्छनां पुलोमनाम्नो दानवविशेषस्य दमनो व्यापादकः शक्रः । मुगलेन्द्र इत्यर्थः ॥ इति हमाँउपातिसाहिः ॥
લાકાથ
"
કાબુલ દેશના અધિપતિ ‘ ખખ્ખર નામના પાદશાહના પુત્ર હુમાયુ ખાદશાહ પોતાનાં પ્રતાપથી સમસ્ત મલેચ્છ જાતિરૂપ · પુલોમ’ નામના દૈત્યના નાશ કરવા માટે જાણે ઈંદ્ર સમાન બન્યા હતા. તેણે પોતાનાં વિશ્વવ્યાપી પ્રતાપ વડે સૂર્ય પુત્ર યમરાજને, ભયંકર હાવા છતાં પણ જાણે તેને પોતાના છડીદાર બનાવ્યેા હતેા. ૫૧૧૫
तस्याङ्गजोऽभवदकञ्चर भूमिभास्वान्भूपालमौलिमणिचुम्बितपादपद्मः । शौरेरिवाम्बुधिशयो भुजपञ्जरान्त - विश्रान्तवार्धिवसनाजयराजहंसः ॥ १२ ॥
तस्य हमाँउसाहेरकब्बर इति नोमा भूमिभास्वान् परतेजस्तिरस्कारिप्रतापवत्त्वादद्वैतत्वाच्च क्षोणीसहस्ररश्मिरभवत् । 'मध्य' दिनावधिविधेर्वसुधाविवस्वान्' इति नैषधे । क इव । अम्बुधिशय इव । यथा शौरेर्वसुदेवस्य कृष्णः पुत्रो बभूव । किंलक्षणः । भूपालानां महानृपाणां मोलीनां मुकुटानां मणीभिर्माणिक्यै चुम्बितमाश्लिष्य समालीढं पादपद्म चरणकमलं यस्य । पुनः किंलक्षणः । भुजौ स्वबाहू इव पञ्जरं पक्षिरक्षणस्थानं तस्यान्तर्मध्ये विश्रान्तो विश्रामाय स्थितो वार्धिः समुद्रो वसनं वस्त्रं यस्याः एतावता आचतुःसमुव्रान्तपृथिव्या जयः स्वायत्तीकरणं स एव राजहंसो यस्य सः ॥