________________
४६
__ हीरसौभाग्यम्
सर्ग ९ श्लो० १०५-१०७
શિરોમણિ એવા મેઘજી નામના ઋષિ હતા. n૧૦૫
ऋषिः कुअरजीनामा तं लुम्पाकमतप्रभुः । पल्लीपतिर्यथा वङ्कचूलं निजपदे व्यधात् ॥१०६॥
लुम्पाकानां मतस्य प्रभुः स्वामी भारवाही कुअरजीनामा ऋषिः लुम्पाकवेषभूत' मेघजीऋषि निजपदे स्वस्थाने व्यधात्स्थापयति स्म । यथा इवार्थे । क इव । पल्लीपतिरिव । यथा पल्लीपतिः पित्रातीवान्यायकारित्वात्कुपितेन स्वदेशात्प्रवासित स्वपल्लीप्राप्तं नितरां क्रूरानीतिकारकत्वेन स्वस्थानोचितं पुत्राभावाद्वङ्कचूल नाम राजपुत्र निजपदें निधत्ते स्म । अथ वा रतिकलहकुपितपराङ्गमुखभवनापरस्थानस्थचौरिकार्थागततदङ्गरङ्गस्पर्शनातिस्मरपरवशीभूतस्ववशाप्रार्थनाप्रक-मनियूंढनिष्कलङ्कशी लव्रतदर्शनालादितकेशववसुधावासवः स्वपदे युवराजपदे स्थापितवान्वङ्कचूल नृपनन्दनम् ॥
કલોકાર્થ
પલિપતિએ જેમ વંકચૂલને પિતાના પદે સ્થાપ્યો હતો તેમ હુંપાકમતના સ્વામી કુંવરજીએ મેઘજીને પિતાના પદે સ્થાપ્યા હતા. ૧૬
सिद्धान्तानेष निध्यायन्कदाचित्तत्वचक्षुषा । प्रतिमामाहती चित्रवल्ली चाष इवैक्षत ॥१०७॥
एष मेघजीऋषि: कदाचित्कस्मिन्नपि प्रस्तावे । सिद्धान्तानां चाराङ्गाद्यङ्गोपपातिधुपाङप्रमखानागमान्निध्यायन विलोकमानः सन् तत्वचक्षुषा शुद्धमनोनयनेन कृत्या अहतां तीर्थक्रतामियमाहती तां भगवत्प्रतिमा ऐक्षत विलोकते स्म । क इव । चाष दुव । यथा नीलचाषः चित्रवल्लीमीक्षते । किं कुर्वन् । ध्यायन पश्यन् । कान् । आ सामस्त्येन गमो गमनमुपलक्षणादागमं गमागमौ येषु त आगमाः भूमीप्रदेशाः तान् । 'चित्रकवल्ली चाषः' इति सूत्रोक्तेः ॥
કલેકાર્થ જેમ ચાષપક્ષી ચોતરફ જતાં ચિત્રાવેલને જુવે તેમ મેઘજી ત્રષિએ સિદ્ધાંતનું તત્વદ્રષ્ટિથી (શુદ્ધમાન અને શુદ્ધનયનથી) અવલોકન કરતા જિનેશ્વર ભગવંતની પ્રતિમાને જોઈ ૧૦ળા