________________
सर्ग १३ श्लो० १२९-१३१ ]
हीरसौभाग्यम्
શ્લોકાઈ
જાણે મેઘ પાસેથી ગંભીરતા પ્રાપ્ત (શીખેલી) ન હોય! એવી અકબર બાદશાહની ગંભીર વાણી સાંભળીને, રાજસભામાંથી નીકળીને શેના ગુરુ ફૈજીએ આચાર્ય દેવથી અલંકૃત એવી ભૂમિને આશ્રય કર્યો. ૧૨૯
अथो पृथिव्या उशना इवासौ निःशेषशास्त्रोपनिषद्यधीती। अस्पृष्टशिष्टेतरवृत्ति तस्मै न्यजीगदत्तन्निखिलं निगाद्यम् ॥ १३० ॥
अथो सरिसमीपागमनानन्तर शेखस्तत्साहिकथित निखिलं समग्रमपि निगाद्य वाच्य न्यजीगदत्कथयति स्म । कथम् । अस्पृष्टा अनाश्रिता अनादृता वा शिष्टात्सांधोरितरा अन्या दौर्जनी वृत्तिापारो यत्रैव यथा स्यात्तथा । शेखः किंभूतः । निःशेषाणां सर्वषां शास्त्राणां कुरानादियवनागमानामुपनिषदि रहस्ये अधीतमध्ययनमस्यास्तीति । उत्प्रेक्ष्यतेपृथिव्या भूमेरुशनाः शुक्र इव । तस्य असुराणां गुरुत्वादियमुत्प्रेक्षा। इदानीं च लोकभाषया यवना असूरा उच्यन्ते । यदुक्तं दोधके–'सुंदरसरअसुरांहदलजलपीधुंवयणेहि । अमरनरिंदकढाविउतिहांनारीनयणेहि ॥
લોકાર્થ
કુરાન આદિ સમસ્ત યવનશાસ્ત્રોના રહસ્યવેત્તા, જાણે પૃથ્વી ઉપરને શુક્ર ન હોય તેવા શેખે આચાર્ય દેવને શિષ્ટાચારપૂર્વક બાદશાહે કહેલી સર્વ વાત કહી. ૧૩૦
तदुक्तियुक्तौ सनिदर्शनायां शेख निरस्तप्रतिबन्धृभावम् । श्रुतौ प्रबन्धारमिव प्रवीणधुरीणमेनं बुबुधे बुधेन्द्रः ॥ १३१ ॥
बुधानां विपश्चितां सर्वशास्त्राधीतिनां मध्ये इन्द्रः सूरिः सनिदर्शनायां दृष्टान्तकलितायाम् । 'स्मरात्परासोरनिमेषदर्शनाद्विभेमि तदुभिन्नमुदाद्दरेति सा । जनेन यूनः स्रवता
हि० सौ० ५१
