________________
सर्ग १३ श्लो ० १०९-१११ ] हीरसौभाग्यम्
विहिताभियोगस्य सूनध्वजो मदनः स एव उधिवो भूपतिस्तस्य गन्धनागाः सप्तधाप्रस्रवत्प्रबलमदजलसुगन्धितबन्धुरसिन्धुरा इव । राज्ञां हि हस्तिभिर्भाव्यम् । चण्ड प्रद्योतस्येव ॥
શ્લેકાર્થ
જલપૂર્ણ મેની શ્રેણી ચારે દિશામાં પર્યટન કરતી ગગનમાર્ગને શોભાવતી હતી; શું તે ત્રણે લેકને ય કરવા માટે ઉઘત થયેલા કામદેવરૂપી રાજાના अपहरित नही डाय ! ॥ १० ॥
नभःस्थलीसंवलिताम्बुवाहान्समीक्ष्य रासा ददिरे प्रमोदात् । कुटुम्बिनीभिः किमु शूरराजाभिभूतिजायास्तदुपज्ञकीतेः ॥ ११० ॥
नभःस्थल्यां गगनमण्डले संवलितान्बहलीभूतानम्बुवाहान वारिधरान् समीक्ष्य सोत्कण्ठ विलोचनगोचरीकृत्य कुटुम्बिनीभिः कुटुम्बिकघनस्तनीभिः प्रमोदात् हर्षाति रेकात रासा रासका ददिरे दत्ताः । यदुक्त चम्पूकथायाम्-'कलापोच्चमुखमण्डलाः' इति । 'काय जलधरपानीयाय लापाः शब्दाः कुटुम्बिनीजनजेगीयमानमेघरासकास्तैः कृत्वा उच्च मेघागमनावलोकनायोर्वीकृतं मुखमाननं यैस्तादृशा मण्डला देशा यासु' इति तट्टिप्पनके । इति मेघागमे कुटुम्बिनीनां रासकप्रदानम् । उत्प्रेक्ष्यते-शूराणां शतसहस्रलक्षकोटियोधिनां सुभटानां भास्कराणां च तथा राज्ञां सामन्तनृपाणां मूर्धाभिषिक्तानां सम्राजां चन्द्राणां चाभिभूतैः पराभवनाजायते इति शुरराजाभिभूतिजा तस्यास्तदु. पज्ञः स मेघ एव उपज्ञा आद्य ज्ञान यस्याः सा चासौ कीर्तिश्च तस्या इव सुभटराजजयोपार्जिताया मेघस्य कीतिरिव रासका इत्यर्थः॥
શ્લોકાઈ
ગગનમંડલમાં ઘણાં વાદળને જોઈને ખેડૂત પત્નીઓ હર્ષ પૂર્વક રાસડા-રાસ લેતી હતી; જાણે સૂર્યચંદ્રનો પરાભવ કરવાથી ઉત્પન્ન થયેલી મેઘની યશગાથા ગાતી ન હોય ! ! ૧૧૦ છે
तदा वराणां द्विजवत्कनीनां गर्जात्तवेदध्वनिरम्बुवाहः । शाखाकरैग्राहयति स्म भूमीरुहां प्रवालानकरांल्लतानाम् ॥ १११ ॥
