________________
३८४
हीरसौभाग्यम्
[सर्ग १३ श्लो० १००-१०१
चरणारविन्दं विवन्दिषुर्नहस्कर्तुकामः पुरंदरः शक्रः किमागतः । पुरंदरशब्देन शक्रो मेघश्च प्रोच्यते । यदुक्तम्-'याचते वा पुरंदरम्' । पूर्व लिखितमस्त्येतत् । अथ वा मेघवाहनत्वात्पुरहूतोऽपि । अथ वा मेघोऽपि दिव्यस्वरूपस्तेन तस्य वन्दनमपि युक्तम् । यदुक्त मेघदूते काव्ये-जानामि त्वां प्रकृतिपुरुषं कामरूपं मघोनः' इति । इन्द्रस्य तु नमस्करणं प्रसिद्धमेवेति ॥
લેકાર્થ
જે દિવસે આચાર્ય મહારાજ જગમાલ રાજાના ભવનમાં પધારેલા તે દિવસના પાછલા પહોરે આકાશમાં મેઘ ઉલ્લસિત થયે; તે જાણે પૃથ્વી ઉપર ગ્રીષ્મ ઋતુને તાપ દૂર કરવા માટે આવ્યા ન હોય ! અથવા ઈદ્રને ગુરુ બૃહપતિ સૂરિપુરંદરને पहन ४२१। भाटे गये आवेता न डाय ! ॥ १०० ॥
प्रवासिहद्वारिधिमाधमन्याचलोपमं वारिधरो जगर्न । वीरावतंसालससूनशस्त्रं प्रोत्साहयन्विश्वजिगीषयेव ॥ १०१ ॥
प्रवासिनां पान्थजनानां निजयुवतीजनवियोगब्याकुलीभवत् हृत हृदयमेव वारिधिः .. समुद्रस्तस्य माथे मन्थनं मास्थस्तस्मिन् मन्थाचलो मन्दराद्रिस्तस्योपमा साश्य यस्य । 'विरहितमनस्तुदि' इति चम्पूकथायाम् । तादृशो वारिधरो मेघो जगर्ज गरिवं कुरुते स्म । उत्प्रेक्ष्यते-वीरावतंसं सर्वसुभटानां मध्ये शेखरायमाणं निदाधे दाघबाहुल्येन जगद्यवजनविजयक्रियाविधाचलसमालस्यभाज तादृश सूनानि कुसुमान्येव शस्त्राणि प्रहरणानि यस्य स कुसुमायुधः कामस्त विश्वेषां त्रिभुवनजन्मभाजां सुरासुरनराणां जिगीषया स्ववशीचिकीर्षया प्रोत्साहयन महोद्ययुक्तं कुर्वन्निय प्रगल्भभावोपगत विदधान इव ॥
શ્લેકાર્થ
- પ્રિયાના વિયેગથી વ્યથિત બનેલા પ્રવાસીના હૃદયરૂપી સમુદ્રનું મંથન કરવામાં મેરૂ સમાન મેઘ ગર્જારવ કરતું હતું, તે જાણે શુરવીર પુરુષમાં અગ્રણી એવા કામદેવને ત્રણે જગત જીતવા માટે પ્રત્સાહિત કરતે ન હોય ! ૧૦૧