________________
हीरसौभाग्यम्
[सर्ग १३ श्लो० ६८-७०
सुषमां सातिशायिनी स्तनेभ्यः युवतीप्रौढपयोधरेभ्यः सकाशात्कथंचनानुनयादिना पश्चाजिधृथुन ग्रहीतुमिच्छून् । किंभूतान् । उपजग्मुषः आगतानिव ॥
શ્લેકાર્થ
કઈ સ્ત્રીએ મસ્તક ઉપર સુવર્ણના કુંભ ધારણ કરતી હતી, તે જાણે પૂર્વે ગ્રહણ કરેલી પિતાની શોભા સ્તને પાસેથી પાછી મેળવવા માટે આવેલા ન હોય ! ૬૮.
रौप्यानिपा नीलकजापिधाना मूर्धस्वधीयन्त तदा पराभिः । महामहं तं क्वचनाप्यदृष्टं द्रष्टुं मृगाङकाः किमुपेयिवांसः ॥ ६९ ॥
तदा तस्मिन्प्रभुप्रवेशोत्सवे पराभिरन्याभिः पदमवदनामिः रौप्या रजतनिर्मिता निपाः कलशाः मूर्धसु मस्तकेष्वधीयन्त घ्रियन्ते स्म । किंलक्षणाः । नीलकजस्य इन्दीवरस्य अपिधानमाच्छादनं येषु । 'वष्टि भागुरिरल्लोपमवाप्योरुपसर्गयोः अस्मादत्र विकल्पो नाह्यः । तेनावगाहो वगाहश्च, अपिधानं पिधान चेति । तदेव नैषधेऽप्याह-व्रजति कुमुदे दृष्ट्वा मोह दृशोरपिधायके' इति । उत्प्रेक्ष्यते-क्वचनापि कुत्रापि स्थाने अदृष्टं न नयनाभ्यां निभालितं तं जगदद्वेतमहामहमतिशायिनमुत्मव द्रष्टु साक्षाच्चक्षुर्लक्षीकर्तुमुपेयिवांसः समागताः । किंभूताः । मृगाङकाः सलक्ष्माणश्चन्द्रा इव । 'राकामृगाङकाः संसूय विभान्ति शरणागताः' इति पाण्डवचरित्रे पूणेन्दुबाहुल्यम् ॥
શ્લોકાર્થ
તે અવસરે બીજી કેટલીક સ્ત્રીઓ મસ્તક ઉપર નીલકમલનાં ઢાંકણાવાળા (અર્થાત નીલવસ્ત્ર વડે આછાદિત મુખવાળા) ચાંદીના કુંભ ધારણ કરતી હતી, તે જાણે આચાર્ય દેવને અભૂતપૂર્વ પ્રવેશ મહત્સવ જાવા માટે ચંદ્ર આવેલા ન હોય છે ૬૯ છે
पुरश्चरन्तः पथि हर्षहेषामिषात्तदा वल्गितबेल्लिताङ्गाः । गायन्ति गन्धर्वगणा गणेन्द्रगुणान्वितन्वन्त इवाङ्गहारम् ॥ ७० ॥
