________________
सर्ग ९ श्लो ० ५१-५३]
हीरसौभाग्यम्
२३
'त्रेवडीनीकरणहार' इति जने प्रसिद्धा दीर्घदर्शिनी नैपुण्यवती स्त्री कथमप्यकस्मात्कारणाद्विशंवलं स्ववल्लभं कुत्रचिजनपदे प्रस्थित विज्ञाय स्वयं सम्यग्मणिमुक्तादिपाथेयमादाय तमनुयाति ॥
પ્લેકાર્થ જેમ કેઈ દીર્ધદર્શિની નિપુણ સ્ત્રી પિતાના પતિને પરદેશ જતે જાણીને પિતે પણ મણિમુક્તાફળ આદિ પાથેય લઈને પતિની પાછળ જાય તેમ રાત્રિરૂપી સ્ત્રી પણ પિતાના પતિ ચન્દ્રને દ્વિીપાંતર ગમન કરતે જાણીને, ગ્રહ, નક્ષત્ર, તારાઓ આદિ મૌકિતકેરૂપ પાથેય લઈને જાણે ચન્દ્ર પાછળ ન ગઈ હોય ! પશ
वितत्य मायीकीवाभ्रे मायां तारामयी तमी ।
क्षणाददृश्यतां निन्ये मन्ये तां दिवसानने ॥५२॥ तमी यामिनी दिवसानने प्रभातसमये मन्ये उत्प्रेक्षे अहमेव मन्ये मानयामि विमर्श विदधामि वा । क्षणात्क्षणमात्रतां स्वयं प्रपश्चितां मायां प्रेक्षणरूपकादिरचनाकपटपाटवमदृश्यतां दृशोरगोचरतां निन्ये लम्भयामास । किं कृत्वा । अने दशदिक्सीमव्योममण्डले मायिकीव इन्द्रजालिकविद्याविधुरा वनितेव । तारामयीमुपलक्षणादग्रहनक्षत्रप्रचुर मायां शाम्बरीम् । इन्द्रजालमित्यर्थः । वितत्य बिस्तार्य ॥ .
साथ .
.
હું એમ માનું છું કે માયાવિની સ્ત્રીની જેમ રાત્રિએ પણ જાણે આકાશમાં નક્ષત્ર, તારારૂપી પ્રચુર માયાને વિસ્તારીને પ્રભાત સમયે ક્ષણવારમાં સંકેલી લીધી ન હોય ! પરા
तमस्विन्या विधोः पत्युविरहासहमानया । प्रातः संध्याबृहद्भानौ स्वतनूः किमहूयन ॥५३॥
तमखिन्या पीयूषमयूखप्राणवल्लभया विधोश्चन्द्रमसः पत्युः स्वभर्तुविरहं वियोगं न सहते इत्यसहमाना तादृश्या सत्या प्रोद्दामविरहाकुलया विधुवल्लभवियोगं सोढुमसमर्थया भवन्त्या । उत्प्रेक्ष्यते-प्रातःसंध्या दिवसाननरक्तिमा सैव बृहद्भानुः कृशानुस्तस्मिन् स्वतनूनिंजगात्रलता किमहूयत हुतेव भस्मीकृतेव ॥
