________________
हीरसौभाग्यम् [મળૅ ૨૨ જો ૧૩–૧૧
कारकेण पुराणेन जीर्णेन वृद्धेन पुंसा पुरुषेण । कृष्णेनेत्यर्थः । सदने स्वमन्दिरे क्षिप्ता रक्षिता । अपि च पुनरपरान्या । द्वितीया स्वसा सुधा पीयूषरूपा सुरैर्देवैः पानैर्धीतिभिः कृत्वा निष्ठाप्यते क्षयं नीयते । च पुनरितरा तृतीया मम भगिनी कामगवी सुरसुरभी दुःखं महाकष्टं प्रोत्सानमूर्ध्व पादा अधो वपुरिति व्यवस्थया यानं गमनं यस्यास्तादृशी सती अम्बरे आकाशाटव्यां चरति गोचरं कुरुते गच्छति वा । 'चर गतिभक्षणयोः' इति धात्वर्थात् । तथा 'कस्या नोत्तानगाया दिवि सुरसुरभेरास्यदेशं गतायैः' इति नैषधे । पुनर्गोत्राणां वंशानां कुलस्य वा जगद्रोत्राणां यावत्पर्वतानां च दमनो ध्वंसकृत्पक्षच्छेत्ता च तथा कौशिक उलूकः शक्रश्च मन्मूर्ध्नि मम मस्तके पादं चरणं धत्ते । कुत्रापि जनपदे यदा कस्यचित्तिरस्कार रूपनिकृष्टवचनं प्रोच्यते तदा अरे उलूक इति कथ्यते । तच्च लाभपुरसत्कपंझालमेवातमण्डलादावधुना प्रसिद्ध वर्तते । तस्मात्स निन्द्यः इत्याद्यर्ति નિવાર્યં || યુગ્મમ્ ॥
३०८
લેાકાથ
હીરવિજયસૂરિએ વિમલવસહીમાં પહેલાં શ્વેત આરસમય હાથીઓના સમૂહ જોચે. પેાતાના પરિવારસહિત તે એરાવણુ હાથી જિનેશ્વર ભગવંતની આગળ પાતાના દુઃખા દૂર કરવા માટે જાણે આ પ્રકારે પ્રાર્થના કરતા ન હાય ! (બ્રહ્મસ્વરૂપે જિન સૃષ્ટિનું સર્જન કરે, વિષ્ણુસ્વરૂપે જિન જગતનું પાલન કરે અને મહેશ સ્વરૂપે જિન સૃષ્ટિના સંહાર કરે. આ પ્રકારે ઈતર શાસ્ત્રોમાં જિનનાં ત્રણ સ્વરૂપ બતાવવામાં આવ્યાં છે) હૈ જગદીશ, મારા પિતા ક્ષીરસમુદ્રનુ દેવાએ મથન કર્યું, મારા ભાઈ ચન્દ્ર કાઇપણ જગ્યાએ સ્થાનપ્રાપ્તિ નહી થવાથી શૂન્ય આકાશમાં પરિભ્રમણુ કરી રહ્યો છે, મારેા ખીજો ભાઈ કલ્પવૃક્ષ જંગલમાં ભટકી રહ્યો છે. મારી માટીન્હેન લક્ષ્મીને જનાર્દન (મનુષ્યને પીડાકારી ) વૃદ્ધપુરૂષ કૃષ્ણે પાતાના ઘરમાં રાખી છે. મારી ખીજી એન સુધા (અમૃત) ને દેવાએ પી–પીને ખલાસ કરી નાંખી છે, મારી નાની બેન કામધેનુ બિચારી માકાશમાં ઊ ંધે મરતકે ચરી રહી છે. (ચન્દ્ર, કલ્પવૃક્ષ, લક્ષ્મી, સુધા, કામધેનુતેમજ ઐરાવણુ હાથી-આ બધાની ઉત્પત્તિ સ્થાન રૂપે પરશાસ્ત્રમાં ક્ષીર સમુદ્ર માનવામાં આવ્યે છે.) અને જગતનાં ગાત્રા-વ શેા, કુળા અથવા પતાને નાશ કરનાર અને કૌશિક ઇન્દ્ર મારા મસ્તક ઉપર પગ મુકીને રહેલા છે. તે માટે હું ભગવત, અમારા આ દુઃખા દૂર કરવા માટે જાણે અરાવણુ હાથી પોતાના પરિવાર સહિત આવીને રહેલા ન હોય ! ૫૯૪૫૯૫ ॥