________________
[ सर्ग १२ श्लो० ४३-४५
सौभाग्यम्
२७७
શ્લાકા
કાઈ ભિલ્લુસ્રી ગૃહઉદ્યાનમાં અનેક જાતિનાં વૃક્ષેાના વિકસિત પુષ્પા ચૂટતી હાથથી ભ્રમરાને દૂર કરતી હતી. ‘આ ભ્રમરો અમરા વાણીવિલાસ સાથે ઈર્ષ્યા કરે છે, તેથી તે શત્રુઓને દૂર જ કરવા જોઈએ' આ પ્રકારે હૃદયમાં પ્રગટ થયેલા રાષથી જાણે अमरीने इर भरती न होय ! ॥ ४३ ॥
नाभिदध्ने ह्रदेऽम्भोविहारालसास्त्रसमुत्पादयन्ती रथाङ्गात्क्वचित् ।
तद्विभूषां स्तनाभ्यां गृहीत्वा पुरा किं पुनस्तद्वपुष्पीतिमादित्सया ॥ ४४ ॥
क्वचित्कुत्रापि गृहोद्यानप्रदेशे नाभिदध्ने नाभिप्रमाणे । 'नाभीरम्या नीलतमालका, इति चम्पूकथायाम् । 'नीला हरितत्विषस्तमालनुमा नाभिरम्या नाभिदध्नाः' इति चम्पूटिप्पनके । हृदे हे अम्भोविहारे जलकेलिकरणसमये अलसा मन्थरा लम्पटा वा काश्चित्किरातीः रथाङ्गात् चक्रवाकात् त्रासमाकस्मिकं भयमुत्पादयन्तीर्जनयन्तीः सतीः । उत्प्रेक्ष्यते - पुरा पूर्वं स्तनाभ्यां निजकुचाभ्यां कृत्वा तेषां रथाङ्गानां विभूषां शोभां गृहीत्वा पुनद्वितीयषारं तद्वपुषां चक्रवाकशरीराणां पीतिनः पीततायाः आदित्सया आदातु गृहीतुमिच्छयेव त्रासमुत्पादयन्ती । असद्वस्तुग्रहणे समीहा भवेत् यतः स्वयं श्यामवर्णत्वेन स्वर्णवर्णवपुः शोभादानमौचितीयञ्चति ॥
લેાકાથ
નાભિપ્રમાણ ક્રીડાસરોવરમાં જલક્રીડા કરવામાં ચતુર એવી કોઈ બિલ્લી ચક્રવાકાને ભય પેદા કરતી હતી પૂર્વે પોતાના સ્તનેાથી ચક્રવાકેાની શૈાભાને ગ્રહણ કરીને હવે પુનઃ સ્વય' કાળી હાવાથી ચક્રવાકના શ્વેત શરીરની શૈાભા જાણે ગ્રહણ ४२वा थाडती न होय ! ॥ ४४ ॥
क्वापि विश्लेषयन्तीका जीवनाद्धार्तराष्ट्रान्पुनर्भीमवाहा इव ।
राक्षसी वत्क्षपारागिणीरुत्पलाकाङ्क्षिणी: क्लृप्तकीलालपानाः पुनः ॥ ४५ ॥
क्वापि गृहोद्यानदीर्घिकादिप्रदेशे काश्चित् शबरनायकनितम्बिनीजवनाज्जलात्सकाशात् कान बलाहकान मीनाशिना जलचरान् पक्षिविशेषान् तथा धार्तराष्ट्रान सितेततरपक्षान् राजहंसजातिविशेषान् विश्लेषयन्तीः परस्परं स्ववशाभिः बालकैर्वा वियोगं
