________________
हीरसौभाग्यम्
[ सर्ग ११ श्लो० १४६-१४८
મહાપુરૂષો માટે તે પણ ચેોગ્ય નથી. (કહ્યું છે કે મુખ, કમલસમાન કૃતિવાળું, વાણી ચંદનસમાન શીતળ અને હૃદય કાતર જેવું આ ત્રણે ધૂનાં લક્ષણા છે. ) વળી હે રાજન, આ વાહનાનેા સમૃહ થાંભલાની જેમ જડતા ધારણ કરે છે અને પેાતાનાં ભારવડે વજનથી અન્યને હેરાન કરે છે. તે કારણે પતિપુરૂષોને એનું પણ પ્રત્યેાજન
नथी. ॥ १४६ ॥
२४२
भूमीन्दोऽसिचया एते उचिता एव शस्त्रिणाम् । भवादृशां न चास्माकं शमसौहित्यशालिनाम् ॥ १४७ ॥
हे भूमीन्दो वसुधासुधाकर, पते असिचयाः खगगणाः शस्त्राणि प्रहरणानि धरन्ति रक्षयन्तीत्येवंशीलानां भवादृशां विविधायुधधारिणां विरोधिवधविधानाद्धतक्रोधोदधुराणां युष्मद्विधानामेव उचिता येोग्याः । अथ य वास्तवार्थे सिचया वस्त्राणि युष्मदृश बहुमूल्यत्वादुभूमीन्द्राणामेव योग्यानि । न पुनः शमेन शान्तरसास्वादेन यत्सौहित्य तृप्तिस्ततस्तया शान्ते शोभन्ते इत्येवंशीलानां मित्त्रामित्वजनसदृशदृशामस्मादृशामुचिताः । यदुक्तम्- 'भुञ्जीमहि वयं भैक्ष्यं जीर्ण वासो वसीमहि । शयीमहि महीपीठे कुर्वीमहि किमीश्वरे ॥' इति ॥ इति खानस्य तुरङ्गादिप्रदानाग्र हे गुरोः प्रतिवचनानि ॥
શ્લેાકા
હે રાજનૂ, આ તલવારાના સમૂહ આપના જેવા શસ્ત્રધારીઓ માટે ચેાગ્ય છે. પરંતુ શાંતરસમાં જ તૃપ્તિના અનુભવ કરનારા એવા અમારા માટે ચાગ્ય નથી ૫ ૧૪૭ ગા
एष निपीय कवि वाचं श्लेषविशेपवतीं व्रतिभर्तुः ।
प्रीतमना इति तं प्रति वार्णी वासयति स्म पुनर्वदनाब्जे ॥ १४८ ॥
प्रीतं गुरोरतिनिलिभतानिभालनात्संतुष्टं मनेो मानसं यस्य तादृश एष साहिबखानः इत्यमुना प्रकारेण तं स्रुरिं प्रति वदनाब्जे निजमुखकमले वार्णी गिरं वाग्देवतां वासयति स्म वासितवान् । उवाचेत्यर्थः । अथ च लक्ष्मीमिव वाग्वादिनीं पद्मवासिनीं कृतवानि - स्यप्यर्थध्वनिः । किं कृत्वा । कवेः काव्यकर्तुरिव अथ च कवेः शुक्रस्येव । 'अजस्नमभ्यासमुपेयुषा सम ं मुदेव देवः कबिना बुधेन च' इति नैषधे । कविः काव्यकर्ता । तथा शुक्रः