________________
२१०
हीरसौभाग्यम्
सर्ग ११ श्लो० ९४-९६
કલેકાર્થ
સૌભાગ્યવતી સ્ત્રીના મસ્તક પર જલપૂર્ણ કુંભ આચાર્યશ્રીની સન્મુખ આવ્યું. જાણે એ કહેવા માટે ન આવ્યું હોય કે “હે મુનીંદ્ર, મારી જેમ આપ પણ સર્વરસોમાં શ્રેષ્ઠ પ્રશાંતરસવડે (શમિજલથી) પરીપૂર્ણ છે, તેથી આપના પણ સર્વ મનોરથ પૂર્ણ થશે. જે ૯૪
प्रणीयाभिभूतिं सुधास्वःस्रवन्तीतमीकान्तमुख्याखिलद्वेषभाजाम् ।। किमु श्लोक एतस्य मूतः समेतो दधि व्यालुलोके पुरस्तादनेन ॥ ९५॥
अनेन हीरगुरुणा पुरस्तादग्रे दधि पयः सुतो व्यालुलोके वीक्ष्यते स्म । संमुख दघि दृष्टमित्यर्थः । उत्प्रेक्ष्यते-मूर्तस्तनूमानेतस्य सरेः श्लोको यशः किमु समेत आगत इव । किं कृत्वा । सुधा पीयूषम्, स्वःनवन्ती गङ्गा, तमीकान्तश्चन्द्रः, मुख्याः प्रकृष्टा येषामादौ वा तादृशा अखिलाः समस्ताः श्वैत्यश्रिया द्वैषभाजो वैरिणः प्रतिपक्षाः तेषामभिभूति पराभव प्रणीय विधाय कृत्वा ।।
શ્લેકાર્થ
આચાર્યદેવે પિતાની સન્મુખ દહી જોયું ! તે જાણે પિતાની ઉજવલતાની સાથે સ્પર્ધા કરતા સુધા, ગંગા અને ચન્દ્ર આદિ પ્રતિપક્ષી શત્રુઓને પરાભવ કરીને, આચાર્યશ્રીને સાક્ષાત્ દેહધારી યશ ન હોય છે એ છે
यदोजोजितः किं प्रसत्त्यै समेतः पुरो हव्यवाहो गलद्वायुवाहः । यतीन्द्रेण गर्जन्गजोऽप्यालुलोके प्रयाणे प्रभोर्दुन्दुभि दध्वनन्किम् ॥ ९६ ॥
यतीन्द्रेण सूरिणा पुरोऽये हव्यवाहो वह्निरालुलोके निरीक्षितः । किंभूतः । गलन्निर्गच्छन् वायवाहो धूमो यस्मात् । निर्धम इत्यर्थः। उत्प्रेक्ष्यते-येन मृरिणा ओजसा स्वबलप्रतापेन कृत्वा जितो भूतः सन् प्रसत्य अर्थात्सूरेः प्रसन्नीकरणार्थ किं समेतः समागत इव । अपि पुनः सूरिणा गर्जन बृहितं विदधत् गर्जारवं गलगर्जितं कुर्वाणः गजो वारणो हस्ती । पुर आगच्छन्नित्यध्याहार्यम् । आलुलोके ददृशे । उत्प्रेक्ष्यते-प्रभोः प्रयाणे पूर्वदिक्प्रस्थाने दन्ध्वनन्नतिशब्दायमानो दुन्दुभिरेव निःस्वान इव भेरीव वा पटहो वा । 'भेरीदुन्दुभिरानक.' इति त्रयोऽप्येकार्था हैम्याम् । शास्त्रान्तरे पृथगा अपि त्रयो
