________________
___१९६
हीरसौभाग्यम्
[सर्ग ११ श्लो० ७२-७४
जन्तुषु ॥' इत्यनेकार्थः । व्यवसायरहिता वा निर्मिताः अशेषाः समस्ता विद्वेषिणां वर्गाः पक्षा येन सः ॥
શ્લેકાર્થ
જેમ શ્રી હેમચન્દ્રસૂરિએ કુમારપાલને પ્રતિબંધ કર્યો હતો, તેવી રીતે, જેમ શિકારી અનેક પ્રાણીઓને સવ-પ્રાણ રહિત કરે તેમ સમસ્ત શત્રુવર્ગને સત્વહીન કરનારા અકબરબાદશાહને આપે પ્રતિબોધ કરે જોઈએ જે કરે છે
.
हिमोर्वीधरोवींव सिन्धोः सुराणां कृपाया उपादानमुक्तिस्त्वदीया। महत्त्वं विभोर्लग्स्यते चित्तवृच्चौ पयो मोक्तिकत्वं धनस्येव शुक्तौ ॥ ७३ ॥
हे प्रभो, त्षदीया श्रीमत्संबन्धिनी उक्तिर्वचनचातुरी संचितधर्मदेशना वाग्विलासो वा विभोः स्वामिनोऽकब्बरस्य चित्तवृत्तौ मनोविषये महत्त्व प्रौढिमानं प्रतिष्ठां लप्स्यतेप्राप्स्यति । किमिव । पय इव । यथा घनस्य स्वातिनक्षत्रसंबन्धिजलधरस्य वृष्टिमक्त' वारि शुक्तौ शुक्तिकायां विषये मौक्तिकत्वं मुक्ताफलभाव लभते । किंभूतम् । कृपाया जगज्जीवदयाया उपादान मूलकारणम् । केव । हिमोर्वीधरौर्वीव । यथा हिमाचलवसुधा सुराणां देवानां सिन्धोर्नद्याः गङ्गायाः उपादान मौलं कारणम् । 'चुल्लहिमवत्पद्मद्रवादावि भवति भागीरथी' इति जिनमते । शैवे तु हिमवतो गङ्गा प्रभवति' इति भवेत् ॥
પ્લેકાર્થ
હે સ્વામિન, જેમ દેવનદી ગંગાનું ઉપાદાન કારણ હિમાલયની પૃથ્વી છે તેમ કરૂણાના મૂળ કારણરૂપ આપની સુધાસારિણી ધર્મદેશના છે, જેમ સ્વાતિ નક્ષત્રનાં મેઘનું જ છીપમાં મૌક્તિકરૂપે પરિણમે તેમ બાદશાહની ચિત્તવૃત્તિમાં આપની દેશના प्रतिष्ठा ४२0. ॥ ७ ॥
पयोदा इव प्रावृषेण्या नमन्तः प्रभोश्चक्रपाणेः पदं संस्पृशन्तः । निगद्येति वाचंयमेन्दोः पुरस्तान्न्यषेवन्त जोषं मुखे श्राद्धमुख्याः ॥ ७४ ॥
ते श्राद्धमुख्या अकमिपुरसक्तश्रावकपुङ्गवाः वाचंयमेन्दोः साधुसुधारुचेः सूरेः पुरस्तादित्यमुना प्रकारेण निगद्य कथयित्वा । विज्ञप्येत्यर्थः । मुखे निजानने जोषे तूष्णींभावं न्यषेवन्त सेवन्ते स्म । मौनं कृत्वा स्थिताः । किं कुर्वन्तः, । नमन्तः प्रणमनप्रवीभवन्तः ।