Heersaubhagya Mahakavyam Part 02

SR No.: 005968
Original Sutra Author: Devvimal Gani
Author: Sulochanashreeji
Publisher: Kantilal Chimanlal Shah
Publication Year: 1977
Total Pages: 482
Language: Gujarati, Sanskrit
Classification: Book_Gujarati
File Size: 9 MB

Page 163

१५२
हीरसौभाग्यम्
सर्ग १० श्लो० १२१-१२२ ।
. हे साहे, प्रभौ सूरीन्द्रे सकलसामर्थ्यवति वा यत्र कदाचन कस्मिन्नपि तारुण्यादिसमये गोचराः शब्दरूपगन्धरसस्पर्शाख्याः पश्चापि विषयाः प्रभविष्णुतां सामर्थ्य न भजन्ते स्म । तन प्राभवन्नित्यर्थः । क एव । दशना इव । यथा दन्तिनांगजेन्द्राणां दन्तकोशा महीभृति पर्वते न प्रभवन्ति । वा पुनस्तामसा इव । यथा तामसास्तमसां समूहा घूका वा भानुमति सहस्नकिरणे न प्रभवन्ति ।।
કલેકાર્થ
હે બાદશાહ! જેમ ગજેન્દ્રનાં જંતુશળ પર્વતને તેડવા સમર્થ બની શક્તા નથી, ઘુવડના સમૂહ સૂર્યનાં કિરણે ભેદવા સમર્થ થઈ શકતા નથી, તેમ શબ્દ, રૂપ, રસ, ગધ, અને સ્પર્શએ ઈન્દ્રિના પાંચ વિષયે આચાર્યના અંતઃકરણમાં યત્કિંચિત્ માત્ર પણ પ્રવેશ કરવા માટે સમર્થ બની શકતાં નથી. ૧૨૧
सुधाधामदुग्धाब्धिकर्पूरपारीकुमुत्कुन्दशुधैर्यशोभिर्यतीन्दोः ।
कुदृक्कोटिसंटीकमानायशोभिः पुनर्विश्वमीशप्रयागी (गा)यते स्म ॥१२२॥ हे ईष्टे सकलभूमण्डलैश्वर्यवान भवतोति ईशस्तस्य संबोधनं हे ईश्वर, यतीन्दोः सूरेः सुधाधामामृतकिरणश्चन्द्रः, तथा दुग्धाब्धिः क्षीरसमुद्रः, तथा कर्पराणां घनसाराणां पार्यः शकलानि 'फडसि' इति प्रसिद्धाः समूहा वा कुमुदानि कैरवाणि कुन्दानि मुच. कुन्दकुसुमानि तद्वत् शुभैरुज्ज्वलैर्यशोभिः कीर्तिभिः । पुनः कुदृशां कुपाक्षिकाणां कोटेः संटीकमानः प्रसरभिरयशोभिर्मषीश्यामापकीर्तिभिः कृत्वा विश्वमिदं जगत् प्रयागी (गा)यते स्म गङ्गायमुनासंयोगवदाचरति स्म । सूरियशांस्यत्युज्ज्वलानि गङ्गाप्रवाहा, कुशामपयशांसि श्यामानि कालिन्दीकलुषजलानि, तेषां सङ्गो निखिलेऽपि लोकेऽतो विश्वमेव प्रयागी(गा)यति(ते) प्रयागं तु एकत्रास्ते ॥
કલેકાર્થ
હે ઈશ્વર ! ચંદ્ર, ક્ષીરસમુદ્ર, કપૂરની ફડસ, કુમુદ અને મચકુંદના પુષ્પ જે આચાર્યને ઉજજવલ યશ અને કુપાક્ષિકે કાજલ સરખો શ્યામ અપયશ, તે બને વડે જાણે જગતમાં ગંગા-યમુનાના સંગમરૂપ “પ્રયાગ બની ગયું ન હોય ! અર્થાત્ આચાર્યને ગંગાના પ્રવાહ જે ઉજજવલ યશ અને અન્ય ધમી એને યમુનાના જલ જે શ્યામ અપયશ તે રૂપ જાણે પ્રયાગ તીર્થ બની ગયું ન હોય ! ૧૨૨ા