________________
सर्ग १० श्लो. ० ९९-१०० ]. हीरसौभाग्यम्
१३७
सभायां साधुभिः सभ्यैः सभास्तारैः वसुधाधिपतेर्भूमण्डलाखण्डलस्य पुरस्तादने तदीयान हीरविजयसूरिसंबन्धिनः कतिचित्सर्वात्मना कथयितुमशक्यतया कियत्संख्याकान गुणाकवयितुं स्तोतुम । 'ईट्टे कवयति कवते' इति क्रियाकलापे । प्रारभ्यते स्म । उत्प्रेक्ष्यते-देवगुरुणा सुराचार्यण बृहस्पतिना अध्याप्य पाठयित्वा स्वयं सर्वशास्त्रकलापारगामिनो विधाय स्वख्यातये सर्वावनीवलये निजप्रसिद्धिविहितये भुवं प्रति भृमीमण्डले प्रहितैः प्रस्थापितैः स्वविनेयवगै निजान्तेवासिवृन्दैरिव ॥
કલેકાર્થ હવે હીરવિજયસૂરીના ગુણનું વર્ણન શરૂ થાય છે. જાણે બહસ્પતિએ પિતાની પ્રતિષ્ઠા માટે સર્વ શાસ્ત્રોના પારગામી બનાવીને પૃથ્વી ઉપર મોકલેલા પિતાના શિષ્યોને સમૂહ હોય તેવા સભાસદોને બાદશાહની સમક્ષ હીરવિજયસૂરિના કેટલાક ગુણોનું વર્ણન કરવાને પ્રારંભ કર્યો. છેલ્લા
एतस्य दृष्टिरजनिष्ट विभा सदृक्षा
भिक्षाचरेऽमृतभुजामपि सार्वभौमे । भक्तेऽप्यभक्तिकृति वार्षिकवारिदस्य
वृष्टिर्यथेाविपिने कनकद्रुमे च ॥१००॥ हे विभो स्वामिन, एतस्य हीरविजयसरेर्दृष्टिर्टक् भिक्षया ग्रासमात्रेण चरति वृत्तिमाजीविकां विदधातीति भिक्षाचरो भिक्षुकः । दरिद्र इत्यर्थः । तस्मिस्तथा अमृतभुजां सुधाशनानां देवानां सार्वभौमै चक्रवर्तिनि पुरंदरे च सदृशा निर्विशेषा सदृशी अजनिष्ट संजाता । पुनर्भक्ते स्वसेवासक्ते भक्तिनिर्भरान्तःकरणतयाशनांशुकादिदायके वा तथा अभक्तिकृति अवज्ञाकारिणि अनिष्टविधायिनि वा पुंसि तुल्यैव अस्य सूरेदृष्टिरजनिष्ट। यथा वर्षासु भवो वार्षिकः वर्षाकालसंबन्धिनो वारिदस्य बहुलसलिलाखण्डधारावर्षिणो मेघस्य वृष्टिवर्षणमिलणां रसालानां 'सेलडी गूदगरी' इति प्रसिद्धानां विपिने वने । क्षेत्रे इत्यर्थः । तथा कनकतरौ धत्तूरकवृक्षे च सदृशैव संजायते ॥
શ્લેકાર્થ હે સ્વામિન, વકાલમાં જેમ મેઘની ધારા શેરડીના ખેતરમાં કે ધતુરાના વૃક્ષ ઉપર સમાન પણે વર્ષે છે, તેમ હીરવિજયસૂરિની દષ્ટિએ દરિદ્રી હોય કે ઇદ્ર હેય,
हि, सौ. १८
