Heersaubhagya Mahakavyam Part 02

SR No.: 005968
Original Sutra Author: Devvimal Gani
Author: Sulochanashreeji
Publisher: Kantilal Chimanlal Shah
Publication Year: 1977
Total Pages: 482
Language: Gujarati, Sanskrit
Classification: Book_Gujarati
File Size: 9 MB

Page 139

१२८
१२८
हीरसौभाग्यम्
सर्ग १० श्लो० ८७-८८
स्कन्धेन येन विजितैर्वनजैस्तुरङ्ग
द्वेष्यनिषेवितुमिवोपगतैश्च यस्याम् ॥८॥
च पुनर्यस्यां सभायां क्वचन मृगः कृष्णसारैर्हरिणै रेजे । उत्प्रेक्ष्यते-शौर्यात् शूरभावात् य नृपं निजमात्मानं जिगीषु जेतुमिच्छुमवगत्य ज्ञात्वा मृगेन्द्रैः सारङ्गराजैस्तमनुनेतु प्रसादयितु स्वानुकूलीकतु स्वैरात्मीयसेचकैमृगेन्द्रत्वात्प्रहितैः सेवाकृते प्रेषितैः सारङ्गैरिव । च पुनर्यस्यां क्वचिद्रेजे । तुरङ्गद्वेष्यवनखण्डजन्मभिः । 'रजस्वलो वाहरिपुः इति हैम्याम् । उत्प्रेक्ष्यते-येनाकब्बरेण स्कन्धेन निर्जासस्थलेन कृत्वा विजितैः । अत एव तं नृपं निषेवितुमुपासनागोचरं नेतु वनजैर्वन्यः कासरैरिवोपगतैः ॥
કાર્થ શૌર્યથી પિતાને જીતવાની ઈચ્છાવાળા રાજાને મૃગેંદ્રો (સિંહ) એ રાજાની મહેરબાની મેળવવા માટે પિતાનાં સેવકરૂપ મૃગોને રાજાની સેવા કરવા માટે જાણે મોકલ્યા ન હોય ! તેમ જ રાજાનાં સ્કંધોથી પરાભવ પામેલા અશ્વોનાં પ્રતિપક્ષી વન્યપશુઓ (કાસર) રાજાની સેવા કરવા માટે જાણે આવેલા ન હોય! ૮૭
द्वीपाधिपत्वमिह नो वनवासभाजो
यद्वीपिनो मम निरर्थकमेव नाम । तत्तत्प्रभोः प्रदिश कल्पितकल्पशाखि
न्द्वीपिनजो भजति वक्तुमितीव भूपम् ॥८८॥ यस्यां क्वचित्स्थाने द्वीपिव्रजो व्याघ्रसमूहो भूपं भजते । उत्प्रेक्ष्यते इति वक्तुमिव कथयितुमिव । इति किम् । मम द्वीपिनि नाम निरर्थकमिव वर्तते । द्वीपानि सन्त्यस्येति बीपी इदमभिधानं व्यर्थमेवास्ति । यत्कारणदिह जगति भूमण्डले वा मम द्वीपाधिपत्वमेव नास्ति । मम किंभृतस्य । वनवास भाजः । द्वोपाधिपत्वं तु दूरे तिष्ठतु, द्वीपनगरादि मध्ये स्थितिरपि नास्ति । इदं तु जम्बुद्वीपम् । तद्वामादिष्वपि स्थिरेभावः । गिरिगहरे वासभाजः स्थितिं कुर्वाणस्य । तत्तस्मात्कारणात् । हे कल्पितानां मनसोऽभिलषितानां पुरणे कल्पशाखिन् स्वस्तरो हे प्रभो हे साहे, तन्ममत्वं द्वीपाधित्वं प्रदिश देहि। इति विज्ञप्तुमिव ॥
કલેકાર્થ વળી સભામાં કોઈ સ્થાનમાં વાઘોને સમૂહ રાજાની સેવા કરે છે ! શા માટે ! મારૂં “પી” નામ નિરર્થક છે કારણ કે જેની પાસે કી હોય તેને પી કહેવાય