Page Text
________________
RAMMARRIORSataraction
सर्ग १० श्लो ० ४५-४६ ]
हीरसौभाग्यम्
९९
उत्प्रेक्ष्यते-निजस्यात्मनो भुजाभ्यां बाहुभ्यां प्रकर्षेण भवन्नुत्पद्यमाना यः प्रतापो महःसंदोहः स एव वह्निः कृशानुस्तस्मिन् । अरीणां वैरिवसुधाधवानां कीर्तिरुपां कीर्तिनानी वा कनी कुमारिकां जुहाव । तन्मन्त्रसिद्धयर्थमुत्तरसेवावसाने जुहोति स्मेत्यर्थः । शचुंजयमाहात्म्ये केनचित् खेचरेण होतुमानीता निबिड निबद्धा गुणसुन्दरी राजकुमारी रोदनशब्दश्रवणागतेन महीपालकुमारेण रणप्रकरणप्रहरणप्रोक्तौषधीसज्जीकृततद्विद्याधरपावन्मिोचिता सोऽपि प्रतिबोधितश्च । नेमिचरित्रेऽपि नेमिनाथेन पञ्चमभवे अपराजितनाना कुमारेण तथैव मोचितेत्यर्थः ॥
કલેકાર્થ
ચાર સમુદ્ર સુધીની પૃથ્વી પર જય કરવા માટે કેઈ એકાન્ત સ્થાને “જયશીલ” નામના મંત્રનું આરાધના કરીને પિતાના ભુજાબલથી ઉત્પન્ન થયેલા પ્રતાપરૂપી અગ્નિમાં શત્રુઓની કીર્તિરૂપી કુમારિકાને બાદશાહે હમી. “શત્રુંજય માહાભ્ય”માં કહ્યું છે કે કેઈ વિધાધરે ગાઢ બંધન બાંધીને તેમ કરવા માટે લાવેલી ગુણસુંદરી નામની રાજકુમારીનું રૂદન સાંભળીને મહીપાલ નામનાં રાજકુમારે ઔષધીઓથી સજજ થઈને રાજકુમારીને વિદ્યાધર પાસેથી છોડાવી અને તેને પ્રતિબંધ કર્યો હતે, નેમિચરિત્ર માં પણ ભગવાન નેમનાથે પિતાના “અપરાજીત' નામનાં રાજકુમારનાં (પાંચમા ભાવમાં આ રીતે રાજકુમારીને મુક્ત કરાવી હતી. એટલે પૂર્વકાળમાં કન્યાઓનાં બલિદાન દેવામાં આવતા હતા એમ સમજાય છે. ૪પ
उत्कंधरावनिधराधिकधीरभावै
भूमीभुजा विगणनां गमिताः समग्राः । एनं निभात्परिणतोदधुरसिन्धुराणां
संसेवितुं क्षितिधराः किममी समीयुः॥ ४६॥
भूमीभुजा अकबरराजेन उत्कंधरत्वेनोच्चैःशिरस्तया । सर्वेभ्योऽपि भूभृद्भ्यो महत्वेनेत्यर्थः । तथा अवनिधरत्वेन भ्रमीमण्डलधारकत्वेन नागेन्द्रवत अथवाधिकेन विश्वातिशायिना धीरभावेन धैर्येण एतैः प्रकारैः कृत्वा विगणनामवहेलनां गमिताः प्रापिताः सन्तः अमी मेरुमन्दरगौरिगुरुकैलासप्रमुखाः समग्राः समस्ता अपि क्षितिधराः पर्वता: परिणतानां तटेषु तिर्यक्प्रहारप्रदायिनाम् : , परिणतगजप्रेक्षणीयं ददर्श' इति मेघदूतेऽपि । यथा उधुराणामुत्कटानां सिन्धराणां वारणानां निभात्कपटात् । उत्प्रेक्ष्यतेएनं मुद्गलमेदिनीमण्डलाखण्डलम् किं संसेवितुं सम्यग्विधिनोपासितुमिव समीयुः समागताः।
| SR No. | 005968 |
| Book Title | Heersaubhagya Mahakavyam Part 02 |
| Original Sutra Author | Devvimal Gani |
| Author | Sulochanashreeji |
| Publisher | Kantilal Chimanlal Shah |
| Publication Year | 1977 |
| Total Pages | 482 |
| Language | Gujarati, Sanskrit |
| Classification | Book_Gujarati |
| File Size | 9 MB |