________________
Cartone
९४
हीरसौभाग्यम्
सर्ग १० श्लो. ३८-३९,
માલિકો અભિપ્રાય જાણીને તાત્કાલિક વર્ગલોકમાં જવા માટે તૈયાર થ ન હોય! વહi
एतद्भवद्भयगृहीतदिशो दिगीशान्
निःस्वाननिःस्वनभरः प्रतिभूरिवान्तः । भूत्वात्मनाहयनिवावनिपद्मिनीश
मेनं पुनः प्रणतिगोचरतां प्रणेतुम् ॥३८॥
निःस्वानानां राजघाद्यानां 'नीसाण, दमामा वा' इति लोके प्रसिद्धानां नि:स्व' नभरः प्रबलनिर्घोषः पुनद्वितीयवारमेनमकबरम् अवनिपद्मिनीश मेदिनीमण्डलमार्तण्डं प्रणतिगोचरतां नमस्कृतेविषयतां प्रणेतु निर्मातुम् । उत्प्रेक्ष्यते-दिगीशान् हरित्पतीम् आह्वयं नाकारयन् इव । किं कृत्वा । अन्तः अकब्बरसाहिहरिन्महेन्द्राणां मध्ये प्रतिभूरिव साक्षीवात्मना स्वेन भूत्वा । यदा चान्तराले कश्चित्तथाविधः प्रतिभूभवेत् तदा एकस्य कस्याविरुद्धवत् स्यादिति हेतोः स्वयमेव साक्षीभूयाखिलान्दिक्पालानाकारयति । किंभूतान दिगीशान् । एतस्मादकब्बरपातिसाहेरुद्भवत उत्पद्यमानाभयादातङ्कया गृहीता उपात्ता दिश आशा यैस्ते गृहीतदिशस्तान् । पलायितानित्यर्थः । ‘पलायितस्तु नष्टः स्यात् गृहीतदितिरोहितः' इति हैम्याम् ।।
લેકાર્થ
રણ સંગ્રામમાં થતે નિશાનડંકાને પ્રચૂર અવાજ, જાણે બાદશાહ અને દિપાલ વગેરે રાજાઓની વચ્ચે સ્વયં સાક્ષીરુપ બનીને બાદશાહના ભથથી પલાયન થઈ ગયેલા દિકપાલને બાદશાહને નમસ્કાર કરાવવા માટે બેલાવતું ન હોય ! ૩૮
स्वीयान्ववायभवभूधरराजिमाजौ
येनाहतामहितपक्षतया समीक्ष्य । माभ्येतु जेतुमथ मामपि राजभावा
भेजेऽद्रिजापतिमितीव पती रजन्याः ॥३९॥
रजन्या रात्रेः पतिर्भर्ता चन्द्रः । उत्प्रेक्ष्यते-इति हेतोरद्रिजापतिमीश्वरमद्रौ पर्वते जाता इत्यद्रिजा विषमदुर्गभूमिस्तत्पतेः। पर्वते कीटक्स्वामिनं भेजे श्रितवान् । तदाश्रयणाच्च दजयत्वं परस्य वैरिणः अन्यस्य राजभावांद्राजत्वादयं राजा तथाहमपि राजा तस्मात्पररा