Page Text
________________
सर्ग १ श्लो० १३७-१३८]
सौभाग्यम्
७३
नखा यस्य । किं कुर्वन् । शासत् पालयन् । काम् । निःशेषां समग्रां विश्वंभरां पृथ्वीम् । कामिव । द्यामिव । यथा स्वर्णाचलस्य मेरोः सार्वभौमश्चक्रवर्ती दिवं शास्ति । 'जाम्बूनदोर्वीधरसार्वभौमः' इति नैषधे । यथा भूसार्वभौमस्तथैवेति यतः परसमये मेरोरुपरि स्वर्लोकः । नैषधे यथा - दिवमङ्कादमराद्विरागताम्' इति । सेरुर्भूमी (?) स्तत्रामरावती नगरी तस्याः पतिरिन्द्रः इति तत्त्वम् । किंभूतो राजा इन्द्रश्च । शात्रवाणामात्मवैरिणां गोत्राणि वंशान् । शात्रवा रिपव एव गोत्राः पर्वतास्तान् जयतीति ॥ इति नृपवर्णनम् ॥ શ્લેાકા
ઐશ્વશાળી ગુર્જરપતિ ઍવેા આ રાન્ન સર્વ પ્રકારના પ્રકવડે ય પામે છે. ઉદયાચલ અને અસ્તાચલરૂપી સ્તનવાળી સમુદ્રરૂપી મેખલાવાળી સ્ત્રીનેા અધિપતિ, અર્થાત્ મહમદશાહ, સમુદ્ર પ"તની પૃથ્વીના અધિપતિ છે. વી જેના પ્રકૃષ્ટ ચરણનખાને રાજાનાં લલાટ સ્પર્શેલાં છે. અર્થાત્ સમસ્ત રાજા જેના ચરણેામાં હ ંમેશાં નમસ્કાર કરે છે. એવા આ રાજા, ઈંદ્રની જેમ સમસ્ત પૃથ્વીનુ પાલન કરે છે. પર્વતરૂપી શત્રુઓના વાના ઉચ્છેદ કરનાર આ મહમદશા પણુ સમગ્ર પૃથ્વીનું પાલન કરે છે. ાટબા
यं प्रात शिवासाधुमघवा सौभाग्यदेवी पुनः
श्रीमत्कोविद सिंहसीह विमलान्तेवासिवास्तोष्पतिम् । तद्ब्राह्मीक्रम से विदेवविमलव्यावर्णिते हीरयु
क्सौभाग्याभिधहीरसूरिचरिते सर्गोऽयमाद्योऽभवत् ॥१३८॥
इति पण्डितश्रीसह विमलगणिशिष्यपण्डितदेवविमलगणिविरचिते हीरसौभाग्यनाम्नि महाकाव्ये प्रथमप्रारम्भे जम्बूद्वीप- भरतक्षेत्र-गुर्जरदेश प्रह्लादनपुर महसुन्दपातिसाहिवर्णनो नाम प्रथमः सर्गः ।
ही इति शब्देन युनक्ति योग प्राप्नोतीति हीरयुक् तादृशं सौभाग्यमिति अभिधा नाम यस्य । एतावता हीरसौभाग्यकाव्यम् । तच्च तद्धीरसूरेहर विजयसूरीश्वरस्य चरितं वृत्तं च | पश्चात्कर्मधारयः । तत्र तस्मिन् हीरसौभाग्यकाव्ये अयं प्रत्यक्षलक्षो वर्णनागोचरीकृतः । तथा आद्यः प्रथमः सर्वसर्गाणां धुरि अभिहितः सर्गः अधिकारविशेषः अभवत् बभूव । किंभूतः । स पूर्वोक्तश्चासौ ब्राह्मया वाग्देवतायाः क्रमौ चरणौ सेवते आराधयतीत्येवंशीलश्च तादृशेन देवविमलेन व्यावर्णिते । विशेषवर्णनागोचरतां प्रापिते इत्यर्थः । यत्तदोर्नित्याभिसंबन्धात् स कः । यं देवविमल शिवा इत्याहा नाम यस्य तादृशः साधुः साहेषु मघवा प्रधानत्वादिन्द्रः साधुरिति वणिजां नाम प्राकृते तु अमुकलाह इत्युच्यते । तथा श्रीसुमतिसाधुसूरिकृत सोमसौभाग्यकाव्ये वणिजः साहस्य साधुरिति संज्ञा
| SR No. | 005967 |
| Book Title | Heersaubhagya Mahakavyam Part 01 |
| Original Sutra Author | Devvimal Gani |
| Author | Sulochanashreeji |
| Publisher | Kantilal Chimanlal Shah |
| Publication Year | 1977 |
| Total Pages | 614 |
| Language | Gujarati, Sanskrit |
| Classification | Book_Gujarati |
| File Size | 86 MB |