________________
हीरसौभाग्यम्
आमुष्मिकामैहिकवत् समीहां, निर्माहि नः पूरयितुं प्रभूष्णून् । विज्ञीप्सवः पार्श्वमितीव यत्र प्राप्ता द्रुमाङ्गा इव कल्पवृक्षाः ||८४ ॥
सर्ग १ श्लो० ८४-८५]
यत्रोपवने द्रमा वृक्षास्त एवाङ्ग शरीर येषां ते कल्पवृक्षाः प्राप्ताः समेताः । उत्प्रेक्ष्यते— पार्श्व प्रल्हादनपार्श्वनाथमित्यमुना प्रकारेण विज्ञीप्सवो विज्ञापितु विज्ञप्तिकां कर्तुमिच्छ्व इव । इति किम् । हे पार्श्वप्रभो ! त्वं नोऽस्मानैहिकवत् इहलोकसंवन्धिनीमिव आमुष्मिक परलोकसंबन्धिनीमपि समीहां वाञ्छां पूरयितुं प्रदातुमर्थात्सुरासुरनराणां प्रभूष्णून् समर्थान् निर्माहि ॥
લેાકા
તે ઉપવનનાં વૃક્ષ જાણે કલ્પવૃક્ષ જ હતાં ? ઉપવનમાં રહેલાં વૃક્ષો કલ્પવૃક્ષોનાં શરીર હતાં 1ને તે વૃક્ષા જાણે પાર્શ્વનાથને આ પ્રકારની વિજ્ઞપ્તિ કરવા માટે એકઠાં થઈને આવેલાં ન હોય ! કે હે પાર્શ્વપ્રભા ! અમે (કલ્પવૃક્ષા) દેવ-દાનવ અને માનવેાની આ લેાકસબંધીની સ્પૃહાને જેમ પૂ કરીએ છીએ, તેમ પરલાક સંબંધિની પણ ઈચ્છાને પૂર્ણ કરવા માટે તુ' અમને સમર્થ બનાવ.
॥८४॥
अथ वने षडृतूनां सत्तां दर्शयति
હવે વનમાં ષડઋતુની સમકાલીન સત્તા બતાવે છે—
४७
श्रीनन्दनं हीरकुमाररूपं, यस्यां भविष्यन्तमवेत्य मन्ये । साहाय्यकायास्य समं समेत्य, सर्वर्तवस्तद्विपिनं भजन्ते ॥ ८५ ॥
सर्वे वसन्तग्रीष्मवर्षाशरद्धेमन्तशिशिरनामान ऋतवः समयविशेषाः समं समकालं समेत्यागत्य तस्याः पुर्यास्तदेव वा विपिनं वनं भजन्ते सेवन्ते । तत्राहमेवं मन्ये जानामि विचारयामि वा । हीरकुमारस्य रूपं स्वरूप यस्य तादृशं श्रीनन्दन कामं यस्यां पुर्या भविष्यन्तं भाविनमवेत्य ज्ञात्वा अस्य स्मरस्य प्राग्वत्साहाय्यकाय सहायककार्यायेव वन श्रयन्ते ॥ इति समुदायेन सर्वर्तवः ॥
લેાકા
વસંત, ગ્રીષ્મ, વર્ષાં શરદ, હેમંત અને શિશિર એમ છએ ઋતુએ એકી સાથે આવીને આ નગરીના તે જ ઉપવનને આશ્રયીને રહી હતી. તેથી હું માનું છું કે હીરકુમારરૂપ કામદેવ ભવિષ્યમાં આ નગરીમાં થનાર જાણી તેને સહાયક થવા માટે પહેલેથી જ જાણે આવીને રહી હેાય તેમ લાગે છે. II૮૫)
अथ प्रथम वसन्तऋतुः
હવે પ્રથમ વસ ંતઋતુનું વર્ણન કરે છે—