________________
३६
हीरसौभाग्यम् [सर्ग १ श्लो० ६४-६५-६६ खत्वैः । कस्या नोत्तानगाया दिवि सुरसुरमे-रास्यदेशे गताग-र्यद्गोग्रासप्रदानव्रतसुकृतमवि-श्रान्तमुज्जृम्भते स्म ॥' इति गोधेनवः ॥
साथ (ગુર્જરદેશમાં ગાયો શોભે છે) બ્રહ્માંડના ગોળા ઉપરની ભીંત પર ઉંચા પગે અને નીચા મસ્તકે ચાલવાનું હોવાથી ઉદ્વેગવાળી થયેલી સ્વર્ગલોકની ગાયે જાણે ભૂમિ ઉપર આવીને સુખપૂર્વક ચરતી હોય એવી આ ગુર્જરદેશની ગાયો શોભે છે. બ્રહ્માંડના ગળાને પાણીની જેમ સ્વચ્છ કલ્પીને તેમાં પ્રતિબિંબની કલ્પના કરી છે.) ૬૪
यस्मिंश्च राजर्षियशोमरन्द-वृन्दारविन्दैः पुटभेदनान्तः । द्वात्रिंशता श्रीऋषभादिसार्व-चैत्यैर्विलेसे दशनैरिवास्ये ॥६५॥
यस्मिन्देशे च पुनः पुटभेदनान्तः । अणहिल्लपाटकनामपत्तनमध्ये । किच सामान्यतोऽपि पुटभेदनशब्देन नगरमुच्यते । नैषधे यथा कुण्डिनपुरम्-'द्वीपान्तरेभ्यः पुटभेदन तत्क्षणादवापे सुरभूमिभूपैः' इति । विशेषस्तु 'पत्तन रत्नयोनिस्तत्पत्तन पुटभेदनम् ' । द्वात्रिंशता द्वात्रिंशत्संख्याकैः श्रिया युक्तानाम् ऋषभादीनां सार्वानां जिनानां चैत्यैर्दन्तपङ्क्तयेव एकयैव श्रेण्या स्थापितै ः एकस्मिन्नेव प्रासादे । द्वात्रिंशत्प्रासादा दन्तद्वात्रिंशिकाविहारः । तैत्रिंशद्विहारैर्विलेसे शुशुभे । कैः।राजर्षेः कुमारभूपालस्य यशांसि कीर्तयस्तान्येव मरन्दानां मकरन्दानां वृन्दानि पटलानि तेषामरविन्दानि कमलानि तैः । कैः कस्मिन्निव । दशनैरास्य इव । यथा वक्त्रे दन्तैर्विलस्यते ॥
साथ ગુર્જરદેશમાં આવેલ અણહિલપુર પાટણ નામના નગરમાં રાજર્ષિકુમારપાળ મહારાજાના યશરૂપી રસથી ભરપૂર જાણે કમલો હાય! તેવા ઋષભદેવ આદિ તીર્થકર ભગવંતોનાં એકજ શ્રેણિમાં રહેલાં બત્રીશ મંદિરને “દત્તાત્રિશિકા' નામને વિહાર (મંદિર) જેમ બત્રીશ દાંત વડે મુખ શોભે છે તેમ શોભી રહ્યો છે. પા
श्रीस्तम्भतीर्थ पुटभेदन च, यत्रोभयत्र स्फुरतः पुरे द्वे ।
अहम्मदावादपुराननायाः, किं कुण्डले गूर्जरदेशलक्ष्म्याः ॥६६।।
यत्र देशे उभयत्र द्वयोः पार्श्वयोः द्वे पुरे नगरे विभातः शोभते । द्वे के ? । एक श्रिया जलधिनन्दनया युक्त स्तम्भतीर्थच
पुटभेदन वृहत्पत्तनम् । इवोत्प्रेक्षते-अहम्मदाबादपुर सांप्रतीनसमये राजधानी राजनगरमेवानन वदन यस्यास्तादृश्या गूर्जरदेशलक्ष्म्या द्वे कुण्डले कर्णाभरणे इव ॥
.
..
वपनादतीश
माता