Heersaubhagya Mahakavyam Part 01

SR No.: 005967
Original Sutra Author: Devvimal Gani
Author: Sulochanashreeji
Publisher: Kantilal Chimanlal Shah
Publication Year: 1977
Total Pages: 614
Language: Gujarati, Sanskrit
Classification: Book_Gujarati
File Size: 86 MB

Page 60

सर्ग १ श्लो० ६२-६३-६४] हीरसौभाग्यम् दृश्य दधाना बिभ्रत्यः । इवोत्प्रेक्ष्यते-मण्डलस्य गुर्जरदेशस्य मूर्ताः शरीरसंयुक्ताः समाज्ञाः कीर्तय इव ॥
બ્લેકાર્થ આ દેશના કેઈ કઈ પ્રદેશનાં ગોચર (ગાયને ચરવાના) સ્થાનમાં દ્રોણપ્રમાણુ દૂધને આપવાવાળી, (પણું દૂધ આપનારી) પોતપોતાનાં વાછરડાઓ વડે અનુસરાતી, અતિત હોવાથી ગંગાનદીની સાથે સખીપણાને (સાદસ્યતાને) ધારણ કરતી, આ ગુર્જરદેશની મૂર્તિમાન કીર્તિ હોય તેવી અનેક ગામો ચરે છે. દર
गावः कचिद् भान्ति सुधामुधाकृत् , पयः स्रवन्त्यः प्रविभाव्य वत्सान् ।
यदीर्घ्यया निष्ठितनाकभाग्यै-रिवावतीर्णा भुवि देवगावः ॥६३।। क्वचित् प्रदेशे गावो धेनवो भान्ति । कि कुर्वत्यः । सुधां पीयूष मुधा स्वमाधुर्यातिशयान्निष्फलां करोति तादृश पयो दुग्ध स्रवन्त्यः । कि कृत्वा । वत्सांस्तर्णकानात्मनीयवत्सरूपाणि प्रविभाव्य दृष्ट्वा । इवोत्प्रेक्ष्यते यदीर्घ्यया गुर्जरदेशेन सममरूपया । ईयोद्भूतपापेनेति शेषः । निष्ठितैः समग्रभुक्त्या अतिदुरितोदयेन वा क्षीणैर्नाकस्य स्वलॊकस्य भाग्यैः पुण्यैः भुवि क्षोण्यामुामवतीर्णाः समागता देवगावः कामधेनव इव ॥
લોકાર્થ કે પ્રદેશમાં પોતાનાં વાછરડાઓને જોઈને, અતિશય મધુરતાથી અમૃતરસને પણ નિષ્ફળ બનાવતા એવા પ્રકારના દૂધને સ્ત્રાવ કરતી તે ગાય, ગુર્જરદેશની સાથે ઈર્ષ્યા કરવાથી ઉત્પન્ન થયેલા પાપથી સ્વર્ગલોકનું ભાગ્ય ક્ષીણ થવાથી, પૃથ્વી ઉપર ઉતરી આવેલી જાણે કામધેનું હોય તેમ શોભે છે. ૬૩
ब्रह्माण्डमाण्डोपरिभित्तिभाग-प्रोत्तानयानोद्भवदर्तिभाजः ।
सात चरन्त्यः किमुपेत्य धात्र्यां, स्वर्धेनवो यत्र विभान्ति गावः ॥६४।।
यत्र देशे गावो भान्ति । किमुत्प्रेक्ष्यते-ब्रह्माण्डभाण्डस्य भुवनगोलकस्योपरितनभित्तिभागे ऊर्ध्वकुड्यप्रदेशे प्रोत्तानयानमम्बुप्रतिबिम्बवदूर्ध्वपादमधोवपुरेवंविधं यद् गमन तेनोद्भवन्ती प्रादुर्भवन्तीमति पीडाम् । 'पीडा बाधातिरामीलम् ' इति हैम्याम् । चिन्तां वा भजन्तीति तादृशः सत्यः धात्र्यां भूमौ उपेत्यागत्य सातौं सुखं यथा स्यात्तथा चरन्त्यः स्वैरं गच्छन्त्यः । अथवा । स्वेच्छया तृणाद्याहरन्त्यः । 'चर गतिभक्षणयोः' इति धातोर्गमनभक्षणार्थत्वात् । स्वर्धेनवः कामगव्य इव । प्रोत्तानयान नैषधे यथा- वैदर्भीकेलिशोमे, मरकतशिखरादुज्झितैरंशुदर्भे । ब्रह्माण्डाघातभग्न-स्यदजमदतया हीधृतावाइमु.