Page Text
________________
सर्ग ७ श्लो० ३४-३५]
हीरसौभाग्यम्
४७७
पिकाञ्चुकूजुः सहकारकुब्जे, रत्या रतश्रान्ततया शयालोः । जगज्जयस्यावसर जिगीषोः, संसूचयन्तीव रतीशभर्तुः ॥ ३४ ॥
सहकारकुजे माकन्दपादपकानने पिकाः कोकिलाश्चुकूजुः शब्दायन्ते । प्रोनिद्रसा. न्द्रामन्दमाकन्दमञ्जरीपुजास्वादनमधुरध्वनिप्रपञ्चपञ्चमगीतिमुच्चरन्ति । उत्प्रेक्ष्यते-स्वपल्या रत्या सम रतेन संभोगाभोगविनोदेन श्रान्ततया प्राप्तश्रमत्वेन सुरतसंजातखेदेन शयालोनिद्राशीलस्य । तथा जिगीषोस्त्रिजगज्जेतुमिच्छोः रतीशः कामः स एव भर्ता प्रभुस्तस्य जगतां तात्स्थ्यात्तद्यपदेशानाकिनागनागराणां जयस्य पराभवनप्रविधानस्यावसर व्यतिकर वेलां प्रस्ताव संसूचयन्ति कथयन्तीव । यतो नक्त प्रायः सर्वेऽपि संसारिणो जनाः स्मरवशा जायन्ते इति ॥ इति संध्यावर्णनाधिकारे सर्वविहगवि. रुतादिवर्णनम् ॥
કાર્થ આમ્રવનમાં કેયલો મધુર ટહુકાર કરે છે. શા માટે ? પિતાની પત્ની રતિની સાથે કામક્રીડા કરવાથી શ્રમિત થઈને શયન કરી રહેલા જગતવિજેતા કામદેવને જગત પર વિજય મેળવવાને આ અવસર જાણે સૂચિત કરતી ન હોય ! પ્રાયઃ કરીને સર્વ સંસારીજીવો રાત્રિમાં કામાતુર બને છે. ૩૪
समुल्ललासाभ्रपथेऽथ संध्या-रागो विरागीकृतचक्रचक्रः । पञ्चेषुणा विश्वजिगीषुणेय, प्रादायि शोणीव नवोपकार्या ॥३५॥
अथ संध्यासमयाविर्भावानन्तरमभ्राणां मेघानां पथे मार्गे । नभोगणे इत्यर्थः । संध्यारागः । रवेरस्तगमनानन्तर प्रायो व्योमागणे दिशि दिशि रक्तिमा प्रादुर्भवति । संध्यासमये जातत्वात्संध्यारागः समुल्ललास सम्यग्दृश्यमानः स्फुरति स्म । किंभूतः । विरागीकृतानि वियोगव्याकुलाङ्गीभवनत्वेन सदुःखानि कृतानि चक्राणां चक्रवाकानां चक्राणि वृन्दानि येन । उत्प्रेक्ष्यते--विश्वानि त्रीणि सप्त चतुर्दश वा एकवि: शतिर्वा जगन्ति भुवनानि जिगीषुणा पराभववितुमिच्छुना पञ्चेषुणा मदननृतिना इयमेषा संध्यारागलक्षणा प्रत्यक्षा शोणी रक्ता नवोपकार्या नवीनपटकुटी प्रादायि दत्ता। 'रचयति रुचिः शोणीमेतां कुमारितरारवैः' इति नैषधे ॥
શ્લોકાઈ સંધ્યા સમય થયા બાદ, ચક્રવાકોને વિયોગથી વ્યાકુળ કરનાર એ સંધ્યારાગ આકાશમાં પ્રગટ થયે, તે જાણે જગતને જીતવાની ઈચ્છાવાળા કામદેવરૂપી રાજાએ રકતવણ્ય પદકુટી અર્પણ
| SR No. | 005967 |
| Book Title | Heersaubhagya Mahakavyam Part 01 |
| Original Sutra Author | Devvimal Gani |
| Author | Sulochanashreeji |
| Publisher | Kantilal Chimanlal Shah |
| Publication Year | 1977 |
| Total Pages | 614 |
| Language | Gujarati, Sanskrit |
| Classification | Book_Gujarati |
| File Size | 86 MB |