________________
सर्ग ६ श्लो० १३४-१३७] हीरसौभाग्यम्
४३६ ઉપર વિચરણ કરતા હતા. હિમાચલ અને મેરુપર્વત પણ સમસ્ત પર્વતોના અધિપતિ, દેવડે ઉપાસ્ય, રૂપ અને સોનાની શોભા ધારણ કરનારા હોય છે. [૧૩૪
अथ भावडसू नुसरिरा-मुदिरेर्मे दुरिते नभस्तले ।
इव मानस इष्टमानसः, कृतवान् सूरतिवन्दिरे स्थितिम् ।। १३५॥
अथ हीरविजयसूरेनन्दिभवनानन्तर कदाचित् कस्मिन्नपि संवत्सरे मुदिरैः प्रावृ. षेण्यपयोदैर्मेदुरिते पुष्टे कृते निभृते नभस्तले गगनमण्डले सति । वर्षाकाले इत्यर्थः । भावड इति नानो व्यवहारिणः सूनुर्नन्दनः स एव सूरिराट्र पतावता विजयदानसूरिभू. मिघवा सूरतिनाम्नि वन्दिरे स्थलजलमार्गागमनस्थाननगरे स्थिति चतुर्मासिकास्थानलक्षणां चक्रे कृतवान् । क इव । इष्टमानस इव यथा राजहंसो वर्षासमये मानसनानि सरसि वसतिं कुरुते । 'नृपमानसमिष्टमानसः' इति नैषधे । इष्टमानसो हंस इति तद्वत्तौ ॥
બ્લેકાર્થ - વર્ષાકાલનાં વાદળોથી નભોમંડપ આચ્છાદિત થતાં અર્થાત વર્ષાઋતુ પ્રાપ્ત થતાં જેમ રાજહંસ માનસરોવરમાં વાસ કરે તેમ ભાવડણીના પુત્ર વિજયદાનસૂરિ, કોઈ એક વખતે સૂરત બંદરે વર્ષાઋતુ પ્રાપ્ત થતાં ચાતુર્માસિક સ્થિરતા કરીને રહ્યા. ૧૩૫
विलसत्यथ मेदपाटका-भिधदेशो वसुधाविशेषकः । निखिलेष्वपि मण्डलेषु यः, प्रमुखोऽङ्गावयवेषु वक्त्रवत् ॥ १३६॥
अथ विययसेनसूरेजन्मदीक्षावसरः, अथापरवर्णनप्रारम्भ मेदपाट इत्यभिधा नाम यस्य तादृशो देशो विलसति शोभते । किंभूतः । वसुधायाः पृथिव्याः विशेषकः अर्थाक्षोणीलक्ष्म्यास्तिलकः यो जनपदः निखिलेषु मण्डलेषु देशेषु प्रमुखः प्रकृष्टः सर्वधातुखनीस्थानत्वेन प्रशस्यः । किंवत् । वक्त्रवत् । यथा समग्रेष्वङ्गावयवेषु वक्त्रं वदन प्रमुख च. तुरिन्द्रियवसतित्वेन प्रवरम् । 'वक्त्र पुनपुंसके' ॥
શ્લોકાર્થ હવે વિજયસેનસૂરિના જન્મદીક્ષાદિ વર્ણનના પ્રારંભમાં, પ્રથમ દેશનું વર્ણન કરતાં કહે છે. પૃથ્વી ઉપર તિલકસમાન અને સર્વઅંગોમાં જેમ મુખની પ્રધાનતા છે, તેમ સર્વદેશમાં પ્રધાન અને પ્રશસ્ત એ મેદપાટ (મેવાડ) નામને દેશ શોભે છે. ૧૩૬
सुरमन्दिरजित्वरश्रिया, गमितं येन विमाननीयताम् ।
फणभृभुवनं भुवस्तल, भजति वीडभरोदयादिव ॥ १३७ ॥
येन मेदपाटमण्डलेन सुरमन्दिरस्य स्खलॊकस्य जित्वर्या जयनशीलया श्रिया लक्ष्म्या विमाननीयतामपमानपदवी गमित प्रापित सत् फणाभृद्भुवन नागलोक उत्प्रेक्षते-बीडभ