Page Text
________________
सर्ग ६ श्लो० १२८-१२९] हीरसौभाग्यम् ।
४३३ अस्य सूरेः महोभरैः प्रतापटलैर्भरादतिशया भूमिनभःस्थलद्वयी मेदिनीगगनमण्डलयामल घियते अभिव्याप्यते । उत्प्रेक्ष्यते-चण्डरुचेः सूर्यस्यार्थात् प्रतापैः सार्द्धमसूयया ईययेव । अस्य किंभूतस्य । कज कमलमरुणत्वेन मृदुत्वेन वा तत्तुल्यः पाणिर्यस्य । अथवा आकृत्या कज पद्मपाणौ हस्ते यस्य । तथा तमसामज्ञानानां पापानां वा द्विषन् वैरी । तथा जगतां विश्वषां धर्ममार्गदर्शकत्वेन नयनरूपः। पक्षे कमलाङ्कितकरस्यान्धकारद्विषतः जगञ्चक्षुषः । विशेषणत्रयेऽपि कर्मधारयः ॥
___सार्थ
સૂર્યના પ્રતાપ સાથે સ્પર્ધા કરતા આચાર્યના મહાન પ્રતાપથી આકાશ અને પૃથ્વી વ્યાપ્ત બની ગઈ. આચાર્ય કમલ સમાન કોમલ રપને લાલ હાથવાળા હતા, અર્થાત તેઓના હાથમાં કમલની રેખા હતી. સૂર્ય કમલ સમાન લાલરંગના કિરણોવાળો હોય છે. આચાર્યશ્રી અજ્ઞાનરૂપી અંધકારનો નાશ કરનાર હતા. સૂર્ય પણ અંધકારને નાશક હોય છે. આચાર્ય જગતને ધર્મ માર્ગના દર્શક હોવાથી જગચ્ચક્ષુ હતા, સૂર્ય પણ જગચક્ષુ કહેવાય છે. આ પ્રકારે આચાર્ય મહારાજનો મહાન પ્રતાપ સૂર્યની જેમ વિસ્તારને પામ્યા. ૧૨૮
स पतिव्रतयेव वल्लभो, गणलक्ष्म्या समुपास्यत प्रभुः । अमुनागमि सा पुनर्मुद, नगरी नीतिमतेव भूभृता ॥१२९॥
स हीरविजयसूरिर्गणलक्ष्म्या तपागच्छश्रिया समुपास्यते सम्यक् सेव्यते स्म । कयेव । पतिव्रतयेव पतिः । स्वभव व्रत नियमो यस्याः स्वकीय भर्तारं विना स्वप्नेऽपि नान्य कामुकं कामयते । सा पतिव्रता तया सत्या युवत्या वल्लभः स्वकान्तः सम्यक् त्रिकरणशुद्धया सेव्यते । पुनरन्यदर्थे अमुना सूरिणा सा गणलक्ष्मीर्मुद परमानन्दमगमि प्रापिता । केनेव भूभृतेव । यथा नीतिमता न्यायनिष्ठेन पार्थिवेन नगरी उपलक्षणात् स्वजनपदकलिता आत्मवासराजधानी प्रमोद प्राप्यते । अथवा 'तरुणीवत्तरुणेन सूरिणा' इति पाठस्तदा किंवत् । तरुणीवत् । यथा तरुणेन यूना पुंसा तरुणी युवती मुदं प्रीति गम्यते प्राप्यते । ण्यन्तः प्रयोगः । किंभूतेन तरुणेन । सूरिणा पण्डितेन विविधविलास. रसचतुरशीतिकामासनक्रीडानर्मवचनचातुरीचतुरेण । 'मेधाविकोविदविशारदसूरिदोषहक्' इति हैम्यां विद्वन्नाम । तथा । 'वाचो वाच्यविवेकविक्लवधियामीग्विधा मादृशां लप्स्यन्ते व किलावकाशमथवा सर्वसहाः सूरयः' इति चम्पूकथायामपि। अथवेति स्मरणगर्ने पक्षान्तरे वा सूरयो विद्वांसः सर्व सहाः । मादृशामनतिप्रकृष्टा अपि वाचः सहिष्यन्ते हृद्यवधारयिष्यन्ति ज्ञातृत्वादिति तट्टिप्पनके ॥
બ્લેકાર્થ જેમ પતિવ્રતા સ્ત્રી પોતાના સ્વામીની સેવા કરે, તેમ ગણલક્ષ્મી આ આચાર્યની સમ્ય પ્રકારે ઉપાસના કરતી હતી અથવા જેમ ન્યાયનિક રાજા નગરવાસી પ્રજાજનોને આનંદ આપે ! જેમ વિલાસપ્રિય તરણુપુરુષ તરૂણીને આનંદ આપે, તેમ આ આચાર્ય મહારાજથી ગણલક્ષ્મી અત્યંત આનંદિત બની. ૧૨૯
| SR No. | 005967 |
| Book Title | Heersaubhagya Mahakavyam Part 01 |
| Original Sutra Author | Devvimal Gani |
| Author | Sulochanashreeji |
| Publisher | Kantilal Chimanlal Shah |
| Publication Year | 1977 |
| Total Pages | 614 |
| Language | Gujarati, Sanskrit |
| Classification | Book_Gujarati |
| File Size | 86 MB |