________________
हीरसौभाग्यम्
अहिता अमुना पराहता, वनवासाः शबरा इवाभवन् ।
अबला इव वातवे पिता - दपि पत्राद्विपिनेऽपि बियिरे || ३८ ||
सर्ग ६ श्लो० ३८-४० ]
अमुना निजामसाहिना पराहताः संग्रामे परिभूता अहिता वैरिभूपालाः शबरा भिल्ला इव । ' इति शबरवधूभिस्तर्क्यमाणान्यवापुः सपदि विपुलविन्ध्यस्कन्धमध्य बलानि' इति चम्पूकथायाम् | शबरवधूभिभिल्लीभिरिति तट्टिप्पनके । वने वासो वसन स्थितिर्येषां तादृशा अभूवन् जाताः । अपि पुनर्भीतिविद्रुताः सन्तः भयाकुलिता वा विपिने वनेऽपि वातवेपितान्मारुतान्दोलितात्यत्रात्पर्णादपि आगतोऽस्मत्पृष्ठे शत्रुरिति धिया अबला निःसत्त्वा इव स्त्रिय इव वा बिभियरे महाभयमलभन्त । भीताः पलायन्ते स्मेत्यर्थः ॥ इति देवगिरि स्वामिनिजामसाहिः ॥
શ્લાકા
નિઝામશાહીની સાથે સંગ્રામમાં પરાભવ પામેલા શત્રુરાજાએ વનવાસી ભીલની જેમ બની ગયા હતા. તેમજ જંગલમાં રહેલા હોવા છતાં પણ પવનથી કંપેલા પાંદડાઓના ખડખડાટથી સ્ત્રીઓની જેમ ડરતા હતા. અર્થાત્ નિઃસત્વ બની ભય પામીને પલાયન થઈ ગયા. ।।૩૮।।
अथ तत्पुरि देवसीत्यभू-दभिधानेन वणिक्पुरंदरः । विधिनास्य यशः प्रशस्तयोs - म्बरपट्टे लिखिता इवोडवः ||३९||
३९७
अथेति दिगादिनुपवर्णनानन्तरम् । अथ वा या श्राद्धी हीरगणिनस्तत्र द्विजपार्श्व पठतो द्रव्यादिदायिनी भाविनी तदम्पत्योर्वर्णनारम्भः । 'अथ अथो समुच्चये मगले संशयारम्भाधिकारान्तरेषु च' इत्यनेकार्थः । तस्यां पुरि सा चासौ पूश्च तत्पूस्तस्यां तत्पुरि देवगिरिनगरे | देवसीत्यभिधानेन नाम्ना वणिजां नैगमानां मध्ये पुरंदरः श्रेष्ठः अभूत्संजातः । उत्प्रेक्ष्यते - विधिना ब्रह्मणा अस्य देवसीव्यवहारिणो यशः प्रशस्तयः कीर्तिवर्णनमयाक्षरमालिका अम्बरमाकाशरूपः पट्टस्तस्मिन् लिखिता उत्कीर्णा इव । प्रशस्तयः काः। उडवस्तारका एव । तारकस्वरूपेण वा प्रशस्तिवर्णाः । "ध्रुवमप्सरसोऽवतीर्य यांशतमध्यासत तत्सखीजनः । जघनस्तनभारगौरवाद्वियदालम्ब्य विहर्तुमक्षमाः ' ॥ इति नैषधे ॥ सत्यः शतसोऽप्सरसः सुराङ्गना अवतीर्य आकाशादागत्य यां नगरीं कुण्डिनपुर मध्यासताश्रयन्ति स्म । अप्सरसः कास्तत्सखीजनो दमयन्त्या वयसीजनरूप इत्यर्थः । इति तद्वदिदीति ॥
લેાકા
આ દેવિગિર નગરીમાં વિણિકકુલામાં શિરામણી એવા ‘દેવસી' નામના શ્રેષ્ઠી વસતા હતા. તે દેવસી વિણકના જાણે બ્રહ્માએ આકાશરૂપ પદ્મ ઉપર તારારૂપ યશની પ્રશસ્તિ લખી ન હોય !!હા
सुरयीवतजैत्र कान्तिय- युवतीसंगमरङ्गिमानसः ।
पुरस्य दधत्सुधानः किमु कोऽप्यत्र पुरेऽवतीर्णवान् ॥४०॥
१ अयं नैवीयसंवाद उतरश्लोकनोग्यः अत्र श्लोकेऽवतार बोध कपदाभावात् ।