Page Text
________________
सर्ग ५ श्लो० १७५-१७७]
सौभाग्यम्
३६१
जलैः पानीयैः मूखैश्च सार्धमनुषङ्गी संगमवान् कृतसङ्गः कथं भवति । अपि तु कदाचिदपि (न) स्यादेवेति विचारः ॥
શ્લેાકા
કુમારને જોવાની ઉત્સુકતાથી ચપલનેત્રા એવી કોઈ સ્ત્રી, પેાતાના પગને અડધા ધાઇને જ છાડી દેતી હતી. શા માટે ? સંપત્તિ પ્રાપ્ત કરનાર અથવા વિદ્વત્તા પ્રાપ્ત કરનાર કાઇપણ પંડિત પુરુષ આ જગતમાં શું મૂર્ખાએા (જલ-ડૈન) સંગ કરનાર હોઇ શકે ? જણે આ પ્રમાણે વિચારતી ન હાય ! ।। ૧૭૫ ||
स्फाटिकावनिषु वेश्मनि यान्त्या, वीक्ष्य यावकपदानि परस्याः ।
मुग्धभृङ्गविहगैर्जलरोह- द्रक्तपङ्कजधियेव दधावे || १७६ ||
वेश्मनि स्वगृहे स्फाटिकावनिषु स्फाटिकरत्ननिबद्धभूमीषु यान्त्या अर्थात्कुमार द्रष्टुमुत्सुकतया व्रजन्त्या अपरस्या अन्यस्यास्तरुण्याः यावकपदानि नवीनालक्तकरसा द्रौणि पदानि क्रमस्थापनानि वीक्ष्य विलोक्य मुग्धैरचतुरैभृगा भ्रमरा एव विहगाः पक्षिणस्तैर्दधावे धावितम् । उड्डीय गत्वा तदुपरिष्टादुपविष्टमित्यर्थः । उत्प्रेक्ष्यते - जलेषु सरःप्रभृतिपानीयेषु रोहन्त्युद्गच्छन्ति प्रादुर्भवन्ति इति जलरोहन्ति तादृशानि यानि रक्तपङ्कजानि शोणकमलानि कोकनदानि तेषां श्रिया बुद्धया भ्रमेणेव ||
લેાકા
અલતાના
કુમારને જોવાની ઉત્સુકતાથી પેાતાના ધરની સ્ફટિકરનની ભૂમિ ઉપર નવા રસથી રંગેલાં યુવતનાં પગલાં જોઇને, લાલ જલકમલની ભ્રાન્તિથી મુગ્ધ ભ્રમરો ઉડીતે તે પગલાં ઉપર બેસતા હતા ।।૧૭૬ના
कायलककधियोत्सुकता पत् पद्मयोरकृत चन्दनचर्चाम् ।
रक्तयोर्न सविधे प्रहितां स्वां, चन्द्रिकां शशभृता सखितायै ॥ १७७॥
उत्सुकता कुमारावलोकनरसेनोत्कण्ठिता कापि काचिदपरा लीलावती अलक्तधिया यावकरसम्रान्त्या पत्पद्मयोः खचरणतामरसयोः चन्दनस्य श्रीखण्डद्रवस्य चर्चा' विलेपनम् । 'अङ्गरागो विलेपन चाचिक्य समालम्भनं चर्चा स्यात्' इति हैम्याम् | अकृतकृतवती । उत्प्रेक्ष्यते - रक्तयोः स्वानुरागिणोः । रक्तं नील्यादिरञ्जिते । कुङ्कुमेऽसृज्यनुरक्ते प्राचीनामलकेऽरुणे' इत्यनेकार्थः । स्वाभाविकारुणयोरिति तत्त्वम् । अर्थान्निजोपरि राग दधानयोः अनयोः पदपद्मयोः सविधे पार्श्वे सखितायै मैत्रीकरणार्थं शशभृता चन्द्रेण प्रहितां प्रेषितां स्वामात्मीयां चन्द्रिकां कौमुदीं न अपि तु ज्योत्स्नेव नकारो मौलार्थमेव वक्त । यथा नैषधे- 'अनुभवति शचीत्थं सा घृताचीमुखाभिर्न सहसहचरीभिर्नन्दनानन्दमुच्चैः' इति । चन्द्रिका तु दन्तकान्तिरप्युच्यते । ' दशनचन्द्रिका व्यवभासित हसितमासवगन्धि मधोरिव' इति रघुवचनात् । ततः स्वचन्द्रिकामित्युक्तम् ॥
| SR No. | 005967 |
| Book Title | Heersaubhagya Mahakavyam Part 01 |
| Original Sutra Author | Devvimal Gani |
| Author | Sulochanashreeji |
| Publisher | Kantilal Chimanlal Shah |
| Publication Year | 1977 |
| Total Pages | 614 |
| Language | Gujarati, Sanskrit |
| Classification | Book_Gujarati |
| File Size | 86 MB |