________________
सर्ग ५ श्लो० ७९-८२] हीरसौभाग्यम्
३२३ वाग्भिर्वाणीभिः कृत्वा ओमिति एवमस्त्विति प्रवदति स्म कथयति स्म । दीक्षादेश ददावित्यर्थः ॥ इति विमलाया दीक्षादेशप्रदानम् ॥
सार्थ ગંગાનદીના મનહર તરંગે જેવાં હીરકુમારનાં યુકિતયુક્ત વચન સાંભળીને મહાકણે અત્યંત અશ્રુજલને વહાવતી વિમલાએ “સા” આ પ્રમાણે કહીને દીક્ષાની અનુમતિ આપી. કલા
पूर्वमेव नियमस्थितिकालात् , सा गलद्बहुलदृग्जलपूरैः । भ्रातरं स्वयमिव स्नपयन्ती-दं पुनर्गदितुमारभते स्म ॥८॥
सा विमला पुनरिद वक्ष्यमाण गदितुं वक्तुमारभते स्म उपचक्रमे । किं कुर्वती। नियमस्थितिकालात्संयमग्रहणसमयात्पूर्व प्रथममेव गलतां लोचनद्वन्द्वान्निःसरतां बहुलानामविच्छिन्नानां प्रवाहानां दृशोश्चक्षुषोर्जलानामश्रुसलिलानां पूरैर्धारावर्षप्लवैः कृत्वा । उत्प्रेक्ष्यते-भ्रातर स्वबान्धवं स्नपयन्ती स्नान कारयन्तीय ॥
याअर्थ દીક્ષા ગ્રહણ કરવા પૂર્વે જ આંખમાંથી અવિચ્છિન્નપણે વહી રહેલી અશ્રુધારાથી જાણે પોતાના ભાઈને સ્નાન કરાવતી ન હોય ! આમ રડતી રડતી વિમલા બોલવા લાગી છે ... यादसां भवधुनीधवमध्ये, मादृशामतिदुराकलनीयः ।
संयमः सुकृतविप्रयुतानां, भ्रातरल्पतरसामिव दुर्गः ॥८१॥
हे भ्रातः, सुकृतविप्रयुतानां पुण्यरहितानां मादृशामस्मद्विधानां संयमश्चारित्रमतिदुराकलनीयः अतिशयेन दुरधिगमः दुःखेनादरणीयः । मादृशां किंभूतानाम् । भवः सं. सारः स एव धुनीधवो नदीपतिः समुद्रस्तस्य मध्ये क्रोडे यादसां जलचराणां नक्राणाम् । क इव । दुर्ग इव । यथाल्पतरसां स्वल्पबलानाम् । 'प्राणस्थामतरः पराक्रमबलद्युम्नानि शौर्यो जसी' इति हैम्याम् । स्तोक सैन्य भुजबल वा येषां तेषां नृपाणां दुर्गः कोट्टः दुष्प्रापः ग्रहीतुमशक्यः ॥
બ્લેકાર્થ હે ભ્રાતા, જેમ નિર્બળ રાજાઓને કિર્લો સ્વાધીન કરે દુશક્ય છે, તેમ સંસારસમુદ્રની મધ્યમાં રહેલા જલચર જીવો સમાન મારા જેવા માટે સંયમ ખરેખર દુરારાધ્ય છે. તેના
संततोपचितकर्मगणस्याऽ-नादिधाभवपरम्परयास्ते । क्रीतभृत्य इव भरी जनस्याऽऽ-यत्तधीरिह सुधीरिह बन्धो ॥८२॥ .
हे बन्धो, इह जगति अनादिधा न विद्यते आदिर्यस्याः सा अनादिः अनादिप्र. कारा इत्यनादिधा तादृशी भवपरम्परा संसारे संसारता (संसरताम् ) अवतारसंततिस्तया