________________
सर्ग ५ श्लो० ६५-६८] हीरसौभाग्यम्
३१७ આવેલી જાણે ભ્રમરોની પંકિત ન હોય, તેવા તારા અતિ શ્યામ કેશકલાપનું લુંચન તું કઈ રીતે કરી શકીશ? કપા
राशिना सुमनसामिव सर्पि-स्तर्पितोद्धतधनंजयकीलाः ।
तत्परीषहततिः किमसह्या, विग्रहेण मृदुना तव सह्या ॥६६॥ हे भ्रातः, तव भवतो मृदुना सुकुमारेण विग्रहेण शरीरेण असह्या कातरचित्तेन सोदुमशक्या । तादृशी चासौ कातरीकृतानेकजना द्वाविंशतिमाना प्रसिद्धा जिनशासने विख्याता परीषहाणाम् (क्षुधा-पिपासा-शीत-उष्ण-दंशमशक-अचेल-अरति-स्त्री-चर्या-निषद्याशय्या-आक्रोश-वध-याचना-अलाभ-रोग-तृणस्पर्शन-सत्कार-मेल-प्रज्ञा अज्ञान-सम्यक्त्वनाम्नां) ततिः श्रेणी कथं केन प्रकारेण सह्या मर्षणीया सोढव्या । केनेव । राशिनेव । यथा सुमनसां कुसुमानां निकरेण सर्पिषा घृतेन तर्पितो य उत्कट उच्छिखो वा धनंजयो वह्निस्तस्य कीला ज्वाला कथं क्षम्यते ॥ इति विमलाया द्वितीयवार वाक्यानि ॥
કલેકાર્થ ___ श्राता, तार अतिसुमार शरी२ असाथ सेवा क्षुधा, पिपासा, शात, SC, ६-२७२, अये (वस्त्रखितपा), अति, स्त्री, थर्या-विहार, निषधा-मासन, शय्या, माश, १५, यायना, અલાભ, રોગ, તૃણસ્પર્શ, સત્કાર, મેલ, પ્રજ્ઞા, અજ્ઞાન અને સમ્યકત્વ. આ બાવીશ દુર્ધર પરિસહીને કેવી રીતે સહન કરી શકશે? શું ઘીથી સિચાયેલી અગ્નિની જવાલાને, પુષ્પનો સમૂહ સહન કરી श?' ॥६॥
कुन्दकुङ्मलजय सृजतेवा-भीशुभिः प्रसृमरैर्दशनानाम् ।
प्रत्यवादि वदतां विदुरेणाऽ-नेन जामिरिति नीतिमता सा ॥६७॥ अनेन कुमारेण जामिविमलामगिनी इति वक्ष्यमाण प्रत्यवादि प्रत्युत्तरीकृता। प्रत्युत्तरो दत्त इत्यर्थः । अनेन किंभूतेन । वदतां वक्तृणां मध्ये विदुरेण विदग्धेन अतिचतुरेण । पुनः किंभूतेन । नीतिमता न्यायशालिना नययुक्तेन । उत्प्रेक्ष्यते-दशनानां स्वदन्तानां प्रसमरैविस्तरणशीलैरभीशुमिः किरणैः कृत्वा कुन्दकुइमलानां मुचकुन्दकलिकानां पराभव सृजता कुर्वतेव ॥
કાર્થ
પિતાના દાંતની તેજસ્વી પ્રભાથી મચકુંદપુષ્પની કલિકાઓનો પરાભવ કરનારા અને બોલવામાં અતિ ચતુર હીરકુમારે પોતાની મોટી બહેનનાં આવાં વચન સાંભળીને, ન્યાયયુકત ભાષામાં આ પ્રકારે જવાબ આપ્યો. શા
वर्णिनीव विरतिः कृतसङ्गा, ध्यानसंततिरसौ हसनीव ।
शान्ततापवरकः किमु जामे, शर्मणे शमवतां तुहिनौं ॥६८॥ १ आदर्शपुस्तके त्रुटितोऽय सार्धश्लोकः स्वकल्पनयास्माभिः संभावितः ।