Page Text
________________
२२४
हीरसौभाग्यम् सर्ग ४ श्लो० १६-१८ विरतिरागद्वेषरूपाणामष्टादशसंख्याकानां दोषाणामेव राजा भूपानाम् । राजब्दो व्यञ्जनान्तः। 'राजा राट् पृथ्वीशक्रः' इति हमीवचनात् । चेटीसीरिव जहाति स्म । साधुः पुमान् दासीसङ्ग न कुर्यात् ॥
કલેકાર્થ આ જંબૂકુમારે, શ્રીમંતેની આઠ કન્યાના પાણિગ્રહણ સમયે પહેરામણીરૂપે આવેલા નવ નવ કોડ સેનિયા અને દેવકન્યા સમાન આઠ કન્યાઓનો ત્યાગ કર્યો હતો. તે જાણે-કુલ, જાતિ, રૂપ, શ્રુત,
તપ, લબ્ધિ અને બળ આ પ્રકારના આઠમદરૂપી લક્ષ્મીનો જાણે ત્યાગ કર્યો ન હોય ? વળી જંબૂકુમારે નવાણું ક્રોડ સોનૈયાની લક્ષ્મીને ત્યાગ કર્યો હતો, તે જાણે-દાનાંતરાય, લાભાન્તરાય, वीर्यान्तराय, भोगान्तराय, उपभोगान्त।य, हास्य, २ति, अति, भय, जुगुप्सा, ४, भ, भियात्व, અજ્ઞાન, અવિરતિ, નિદ્રા, રાગ, અને દ્વેષ આ અઢાર રૂપી રાજાઓની દાસીઓ ન હેય ? તેવા शानी ना सोनयानी समाना त्या ४२ना२। हता. ॥१९॥
वशंवदीभूतजगत्त्रयस्य, न पुस्फुरेऽस्मिन् कमनस्य शक्त्या। हविर्भुजो भस्मितकाननस्य, विस्फूर्यते किं महसाऽम्बुराशौ ॥१७॥
अस्मिन् जम्बुकुमारे । जम्बूशब्दो दी? ह्रस्वोऽप्यस्ति । 'मत्कृते जम्बुना त्यक्ता नवोढा नवकन्यकाः' इति कल्पवृत्तौ । कमनस्य कन्दर्पस्य शक्त्या स्फूर्त्या सामर्थ्येन पराक्रमेण न पुस्फुरे न स्फुरित नालंबभूवे । किंभूतस्य कामस्य । वशंवदीभूत वश्य स्वाशाकारि संजात जगत्त्रय त्रैलोक्य यस्य सः । युक्तोऽयमर्थः । हविर्भुजो वर्तमहसा प्रतापेन किं, किमिति प्रश्ने । अम्बुराशौ समुद्रे स्फूय॑ते समर्थीभूयते । अपि तु न । किंभूतस्य हविर्भुजः । भस्मित भस्मीकृत भस्मावशेष विहित ज्वालित कानन वनम् । उपलक्षणत्वात्पुरादि येन तस्य ॥
શ્લોકાઈ ત્રણે લેકને વશ કરનારા અને અજોડ ફૂર્તિવાળા કામદેવની અમોઘ શક્તિ પણ જંબૂકુમારને પરાસ્ત કરવા માટે સમર્થ થઈ શકી નહી. નગર, વન, ઉપવન આદિને ભસ્મીભૂત કરનાર અગ્નિની દાહક શક્તિ શું સમુદ્રને બાળવા શક્તિમાન બને ખરી ? 1ળા
पश्यन्तु वैदुष्यममुष्य जम्बू-प्रभोर्वपुर्भसितमत्स्यकेतोः । विश्व वृषस्यन्त्यपि पांशुलेव, वशीकृता येन शिवस्मितास्या ॥१८॥
हे प्राज्ञाः अमुष्यास्य जम्बूस्वामिनः वैदुष्यं विदुषो भावश्चातुर्य पश्यन्तु विलोकयन्तु । किंभूतस्य जम्बूप्रभोः । वपुषा अर्थात् शरीरसौन्दर्येण भत्सितस्तिरस्कृतोऽधिकृतो मत्स्यकेतुर्मकरध्वजः कामो येन । पांशुलेव स्वैरिणी व्यभिचारिणीव विश्वमखिलमपि जगजन वृषस्यन्ती कामयमाना । 'वृषस्यन्ती कामुकी स्यात्' इति हैम्याम् । अत्यर्थमभिलषन्याप शिवाख्या मुक्तिनाम्नी स्मितास्या विकसितकमलवदना वधूरद्वैतप्रागल्भ्य
| SR No. | 005967 |
| Book Title | Heersaubhagya Mahakavyam Part 01 |
| Original Sutra Author | Devvimal Gani |
| Author | Sulochanashreeji |
| Publisher | Kantilal Chimanlal Shah |
| Publication Year | 1977 |
| Total Pages | 614 |
| Language | Gujarati, Sanskrit |
| Classification | Book_Gujarati |
| File Size | 86 MB |