Page Text
________________
२१४
हीरसौभाग्यम् [सर्ग ३ श्लो० १३२-१३४ धता । कैरिव । पण्डितैः । शृङ्गारादीनां नवानां रसानामतिरेकैराधिक्यैरतिशयैश्च कृत्वा रसिकस्य सर्वरसवेत्तुरतिचातुरीमाजः मनोऽनन्यव्यापार विधीयते ॥
या હીરકુમારે વોચાતુર્યપૂર્વક સ્વકીય અને પરકીય વાતો કરીને જેમ પંડિતપુરુષ શંગાર આદિ નવ રસેના આધિક્યપૂર્વક કથન કરીને રસિક શ્રેતાઓને એકતાન કરે છે, તેમ પિતાની બેનને સાંભળવામાં એક્તાન કરી દીધી. ૧૩રા
पदे पदे यत्पुरकौतुकानि, निरीक्षमाणः क्षणदाकरास्यः । निजैर्गुणैर्हार इवैष हीरो, व्यधत्त वासं हृदये मनस्विनाम् ॥१३३॥
एष कुंरानाथीनन्दनो हीरो निजैरात्मीयैर्गुणैः सौन्दर्यादिभिर्मनस्विनां महतां चतुराणां हृदये मनसि वास वसतिं व्यधत्त चकार । क इव । हार इव । यथा मुक्ताकलापो गुणैस्तन्तुभिः सूत्रप्रोतत्वेन हारस्य मनस्विनां हृदये वक्षसि । 'हृदयं मनो वक्षश्च' इत्यनेकार्थः । 'परस्य हृदये लग्न न घूर्णयति यच्छिरः' इति चम्पूकथायाम् । काव्य परस्यान्यप्राशस्य हृदये लग्न चमत्कृत, बाण परस्य वैरिणो हृदये वक्षसि लग्न मर्मप्रविष्टमिति तट्टिपनकम् । वास स्थान कुरुते । किंभूतः हीरः । क्षणदाकरश्चन्द्रस्तद्वदानन मुख यस्य संपूर्णचन्द्रवदनः । किं कुर्वाणः । पदे पदे स्थाने स्थाने यत्पुरस्याणहिल्लवाटकपत्तनस्य कौतुकान्याश्चर्याणि निरीक्षमाणः विलोकमानः ॥
आर्थ પાટણ નગરમાં સ્થાને સ્થાને કૌતુકને જોતા પૂર્ણિમાના ચંદ્ર સમાન મુખવાળા હીરકુમારે પિતાના સૌંદર્ય, વૈર્ય આદિ ગુણો વડે મહાપુરુષોના હૃદયમાં વાસ કર્યો. જેમ મુક્તાહાર-મોતીની માલા પિતાના ગુણ-સૂત્ર-દેરાવડે પુણ્યશાળી પુરૂષોના વક્ષસ્થલમાં સ્થાન પ્રાપ્ત કરે છે, તેમ હીરકુમારે બુદ્ધિશાળી પુરુષોના હૃદયમાં સ્થાન પ્રાપ્ત કર્યું ૧૩યા
हरिरिव गिरिकुब्जे मानसे मानसौका,
___ इव करकमले वा श्रीपतेः पाञ्चजन्यः । मुररिपुरिव वाधौं स स्वसुर्धाम्नि तिष्ठन् ,
कमपि कलयति स्म श्रीभर शावसिंहः ॥१३४॥ स हीरनामा शावेषु कुमारेषु शौर्यस्फूर्त्या सिंह इव सिंहः पञ्चाननः श्रीभर शोभातिशय कलयति स्म दधार । किं कुर्वन् । स्वसुर्वृद्धभगिन्या विमलानाम्न्या धाग्नि मन्दिरे तिष्ठन् वसन् स्थिति कुर्वन् । क इव । हरिरिव । यथा केसरी गिरेः पर्वतस्य कुञ्ज गह्वरे वने वा निवसति । पुनः क इव । मानसौका इव । यथा राजहंसो मानसनामनि सरसि स्थिति विधत्ते । वा पुनः क इव । पाञ्चजन्य इव । यथा देवतादत्तो
| SR No. | 005967 |
| Book Title | Heersaubhagya Mahakavyam Part 01 |
| Original Sutra Author | Devvimal Gani |
| Author | Sulochanashreeji |
| Publisher | Kantilal Chimanlal Shah |
| Publication Year | 1977 |
| Total Pages | 614 |
| Language | Gujarati, Sanskrit |
| Classification | Book_Gujarati |
| File Size | 86 MB |