________________
03
सा३श्लोक ९४-९६] हीरसौभाग्यम्
बिम्बीफलं विगलित स्खलित च बन
पद्मोदरे क्रिम रदच्छदनीबभूव ॥९॥ बिम्बीफल गोल्हकं यस्य कुमारस्य उत्प्रेक्ष्यते । रदनन्दनीबमूव किमु अधरः संजात इव । किंभूतम् । कथंचित्केनापि प्रकारेण बलात्कारेण वा स्वबन्धनभयाकुलितत्वेन विगलित निष्पतितम् । कस्मात् । श्रुती कर्णावेव पासौ बातमन्धी त्योमध्ये मिष्पातिनो निष्पतमशीलस्य नक्रशुकस्य नासिकारूपकीरस्य चञ्युपुटात् सुपाटिकासंपु. टतः । वक्त्रोदरादित्यर्थः । किंभूतं बिम्बीफलम् । स्खलित पत्तित्वा स्थितम् । क्रालिन् । वक्त्र वदनमेव पद्म कमल तस्योदरे मध्ये । यस्य किंभूतस्य । प्रशस्य विश्वश्लाघनीयं यशः कीतिर्यस्य ॥
કલેકાર્થ હીરકુમારના અધર (હઠ) બિમ્બીલ (ગીલોડા) જેવા લાલ હતા. તે બે કાનરૂપી પાશની મધ્યમાંથી, બંધનના ભયથી વ્યાકુળ થઈને પડી ગયેલ નાસિકારૂપ શુક (પપટ)ના ચંપુટમાંથી કોઈ પણ રીતે પડીને વિશ્વમાં પ્રશંસનીય યશવાળા હીરકુમારના મુખકમલની મધ્યમાં આવીને રહેલાં જાણે બિંબીફલ (ગાલેડા) ન હોય તેવા જણાતા હતા !!૯૪
रक्ताङ्करक्तमणिपल्लवपाटलश्री
पाटच्चरो यदधरः श्रियमश्नुते स्म । आस्थानवेदिरिव वाङ्मयदेवताया,
आवासवेश्मनि कुमारमुखारविन्दे ॥१५॥ यदधरो हीरकुमारस्यौष्ठः श्रिय शोभामश्नुते व्यामोंति । विमर्तीत्यर्थः । किंभूतः। रक्ताङ्का विद्रुमाः रक्तमणयः पद्मरागाः पल्लवाः किशलयानि तेषां पाटलश्रियो भावप्रधा. ननिर्देशाद्रक्तत्वलक्ष्म्याः स्वभावशोभाया वा पाटश्चरस्तस्करः अपहर्ता । उत्प्रेक्ष्यते-अधरः पाझमयदेवतायाः श्रीसरस्वत्याः आस्थानवेदिः सभायामुपवेशनार्थ वेदिकेव । कस्मिन् । कुमारस्य मुखमेवारविन्द कमल तत्र । किंभूते कुमारमुखारविन्दे । आवासवेश्मनि । वाग्देवताया आवासार्थ निवसमकृते वेश्मनि गृहे । कुमारवदनारविन्दरूपे मन्दिरे निवसन्त्या इत्यर्थः ॥
કલેકાર્થ परवाणां, पनरागमगि मने पो (सिआये!)नी सासाशनी शालाने २९ ४२ना। मेवा હીરકુમારના અધર (હઠ) શોભી રહ્યા છે. તે હઠ જાણે હીરકુમારના મુખારવિંદરૂપ નિવાસસ્થાનમાં રહેલી સરસ્વતી દેવીને સભામાં બેસવા માટેની વેદિકા ન હોય ! લ્યા
अभ्युद्गतैर्मुखखनेरिव वज्ररत्नै
दन्तैरदीप्यत कुमारपुरंदरस्य ।