Page Text
________________
१५
दिनमा
१ को -
हीरसौभाग्यम् [सर्ग ३ श्लो० ८१-८३
લોકાઈ હીરકુમારના લાવણ્યને અતિશય કેઈ અભુત પ્રકારને હતો ! તે લાવણ્યના અતિશયના કલ્યાણ માટે, બ્રહ્માજી નિરંતર મોતીઓ વડે તેનું લૂણ ઉતારતા અને તે મોતીઓ આકાશમાં ફેંકતા હતા, કાયેલ તે જ મોતીઓ જાણે આકાશમાં જ્યોતિષચક્ર તારાઓ બની ગયા ન હોય ! ૮૧
स्पर्धेदयादिव मिथः प्रवयं मुजद्भि
रहैः सपनिमवपुर्विभवेन तेन । ईर्ष्या तमीप्रियतमः प्रणयन्विजित्य,
लक्ष्मच्छलेन मुमुचे किमु लाञ्छयित्वा ॥८२॥ तेन हीरकुमारेण ईर्ष्याम् । अर्थात् स्ववपुश्चारिम्णा सममसूयाम् । प्रणयन् कुर्वन् तमीप्रियतमः रजनीजानिः चन्द्रः विजित्य । अर्थात्पराभूय । गृहीत्वा वा । किमु उत्प्रेक्ष्यतेलक्ष्मछलेन लाञ्छनकपटेन लाञ्छयित्वा लाञ्छन मज्या अभिज्ञान मुखे कृत्वा मुमुचे नभसि मुक्तः । 'किं नन्दिः किं मुरारिः किमु रतिरमणः किं विधुः किं विधाता' इति धनपालोक्तोपमानादत्र विधोरुत्प्रेक्षा । तेन किम् । अङ्गैः शरीरावयवैः कृत्वा सह चङ्गिना मनोहरत्वेन वर्तते यत्तादृशस्य वपुषः शरीरस्य विभवः शोभातिशयो यस्य । अथ वा वपुर्विभबेति साधनेन जित्वेति । किं कुर्वद्भिरगैः । इवोत्प्रेक्ष्यते-मिथः परस्पर स्पर्धायाः संघर्षस्य उदयात् प्रादुर्भावादिव प्रवयं पुष्टिं सृजद्भिविदधद्भिः॥
दार्थ હીરકુમારે, પોતાના શરીરના સૌંદર્યની સાથે નિરંતર ઇર્ષ્યા કરતા એવા ચન્દ્રના પરાભવ કરીને અર્થાત ચન્દ્રને પકડીને લંછનના બહાને તેના મુખ ઉપર મલીનું ચિહ્ન દોરીને, આકાશમાં છોડી દીધો ! વળી હીરકુમારના સુચારુ અવયવો પરસ્પર હરિફાઈ કરવાપૂર્વક વૃદ્ધિને પામતા હતા. દર
केशोचयः स्फुरति यस्य स नीलकण्ठ
पृष्ठे प्रविष्ट इव येन जितः कलापः । आबाल्यतः कुटिलता मनसोऽपनीता
यं भेजुषी पुनरिवैत्य कचच्छटासु ॥८॥ तस्य कुमारस्य स चामरादिप्रतिपक्षलक्षजित्वरः प्रसिद्धः केशोच्चयः केशपाशः । 'बालाः स्युस्तत्पराः पाशो रचना भार उच्चयः । हस्तः पक्षः कलापश्च केशभूयस्त्ववा. चकः ॥' इति हैम्याम् । स्फुरति भासते । स कः । येन केशोच्चयेन जितः अभिभूतः कलापः शिखण्डिकम् । उत्प्रेक्ष्यते-नीलकण्ठः शंभुर्मयूरश्च तस्य पृष्ठे प्रविष्टः शरणे गत इव । पुनर्येन कुमारेण आषाल्यतः शैशवं मर्यादीकृत्य मनसः स्वचित्तात् कुटिलता-चक्रत्वम् अपनीता निष्कासिता सती । उत्प्रेक्ष्यते-उपेत्यागत्य य कुमार कुटिलता
| SR No. | 005967 |
| Book Title | Heersaubhagya Mahakavyam Part 01 |
| Original Sutra Author | Devvimal Gani |
| Author | Sulochanashreeji |
| Publisher | Kantilal Chimanlal Shah |
| Publication Year | 1977 |
| Total Pages | 614 |
| Language | Gujarati, Sanskrit |
| Classification | Book_Gujarati |
| File Size | 86 MB |