________________
-
-
सर्ग-३ श्लो०:३८-३९] हीरसौभासम्
१६१ उपदीप्रैः सूतिकासमनिा समीपे प्रदीपितैः प्रदीप्तिभिज्योतिभिर्दुःमथैर्दरिद्रैः।। विच्छारित्यर्थ समजापत मातम् । कैनवा भास्वत मानोर्सयूवा किरणास्तानपि विजिगीषुभिः स्वस्फा : विजेतुमिनछुभिस्ताशैर्यस्या साथीदेव्या अशाजततस्यः पुत्रस्य नैसर्यिका स्वाभाविकैः । वदेव नैसर्गिकमुन्नतत्वम्' इति रघौ । आजगात्काययष्टेमेवैः समुत्पन्न स्वतां दीप्यमानासाममीषूणां काम्तीनां जालैबितानेवृन्दैः इवोत्मेश्यते । तत्काल स पवा कालो यत्र तत्तत्कालतस्मिरमेव र समय अल्पतमा अतिशग्रेन स्तोकारतलवाः स्नेहवर्तयो येषाम् । 'वृत्तितिश्च तद्दशा' इति हैम्याम् । तादृशैरिव । पुनरुत्प्रेक्ष्यते इति हेतोः । इति किम् । यदेष हीरकुमार आजस्म जन्मसमयादारभ्य विधुश्चन्द्र इव कुवलयस्य भूमण्डलस्य, उत्पलस्य च एकमद्वितीयं यथा स्थात्तथा विकाश (सं). प्रतिबोध विकचतां च.करोतीत्येवंशील. उदेति प्रादुर्भवति । किं कुर्वन् । कीर्तिरेव औज्ज्वल्याद्विस्तारवत्तया वा ज्योत्स्नाश्चन्द्रिकाः किरन् विस्तारयन् । तर्हि किंचित्स्वल्पं प्रकाशितमुयोतित प्रकटीकृत निशान्त गृह रात्रेरन्तो वा यैस्तथा दशाया अवस्थामा वर्तेश्च अन्ते प्रान्ते अवसाने दीप्रैर्दीपनशीलैरेवंविधैरस्मादृशैर्दीपैः किमिति. प्रयोजन न किमपीह कार्यम् । किं कुर्वाणैः । अयशोऽपकीर्तिः श्यामलत्वात्तदेवाञ्जन कजलमादधानः कुर्वाणैरुविरद्भिः । अथवा-आ सामस्त्येन दद्भिः ॥ युग्मम् ॥
સૂર્યના કિરણોની પ્રભાને પણ જીતનારા એવા નાથીદેવીના પુત્રના શરીરમાંથી સ્વાભાવિકપણે પ્રગટ થતી જાજવલ્યમાન કાંતિથી સૂતિકા ગૃહની સમીપમાં રહેલા દીપકેની તેલવાળી દીવેટ ધીમી પડી ગઈ. અર્થાત દીપકે તેજહીન બની ગયા. યશા શાથી? “આ હીરકુમાર જન્મથી જ આરંભીને ઉદયપામતી પોતાની નિર્મલ કીર્તિને વિસ્તારે છે, તેમજ જેમ ચંદ્ર કમલને વિકસિત કરે છે તેમ આ હીરકુમાર પણ પૃથ્વીમંડલમાં રહેલા ભવ્ય જીવોને પ્રતિબોધ કરનારા થશે. અર્થાત પિતાની વિશદ કીર્તિથી દિશાઓના અંતભાગને પણ પ્રકાશિત કરશે તો ઘરની અંદર રહેલા, અપ્રકાશવાળા, અને મેશરૂપી श्याम अ५यसने धा२९५ ४२ना तीन से। अभा२.शु..प्रयान-छ ? ४.१.नहीं ! Ho) मा હેતુથી જ સૂતિકાગ્રહના દીપકે અલ્પપ્રકાશવાળા બન્યા ન હોય ?.૩૮
स्वःकूलिनीजलविलोलनलप्तकेलिः,
पाटच्चरो विकचवारिजसौरभाणान् । उत्फुल्लवल्लिनवनाटकसूत्रधार
स्त प्रेक्षितुं किमु ववौ पवनोऽनुकूलः ॥३९।। अनुकूलस्तजन्मलमये जनानामनुकूलकाद्रोचमानः “पवनो वायुर्वधौ : चाति स्म । किंभूतः । स्वाकूलिन्या गगनगङ्गाया जलस्य पयःपूरस्य विलोलमेन मध्ये प्रविश्यावगाहनादुल्लसत्कल्लोललोलीकरणेन क्लुप्ता रचिता केलिविलासो येनेति शीतलता । पुनः किंभूतेन । विकचवारिजानाम् । अर्थात्स्वःकूलिन्याश्च - स्मेराम्भोरुहाणां सौरभाणां परिमलानां पाटश्चरस्तस्करोऽपहर्ता । 'स्मेराम्भोरुहपत्तने परिमलस्तेयी बसन्तानिलस्तत्रत्यैरिव यामि