Page Text
________________
सर्ग ३ श्लो० २६-३२] हीरसौभाग्यम्
१५७ हतः किं नरसाधिमभ्रमः' इति नैषधे । नाथी नन्दनमसूत इति संबन्धः । अथोपमानान्याह-केव । कूलंकषेव । यथा मखभुजां देवानां कूलंकषा नदी गङ्गा केकियान स्वामिकार्तिक जनयतीति सर्वत्र योज्यम् । पुनः केव । आखण्डलामृतमयूखमुखीव । यथा आखण्डलस्य शक्रस्य अमृतमयूखमुखी पीयूषकान्तिवक्त्रा चन्द्रवदना इन्द्राणी जयं जयन्तनामानमङ्गजम् । पुनः केव । अम्बुरुहिणीव । यथा विजृम्भमाणा विकसन्ती कमलिनी आमोद परिमलम् । पुनः केव । शुचिमरीचिचकोरचक्षुरिव । यथा श्वेतद्युतेश्चन्द्रस्य चलचञ्चुलोचना पत्नी रोहिणी पञ्चाचिषं बुधम् । पुनः केव । अम्बुदमालिकेव । यथा कादम्बिनी सौदामनी वलयं विद्युन्मण्डलम् । पुनः केव । पृथ्वीव । यथा वसुंधरा अनघ संसारापारपारावारपारप्रापकत्वेन सर्वजगज्जनश्लाघनीय तीर्थ शत्रुजयशैलादिसिद्धिगमनस्थानम् । 'पृथ्वीव पुण्यतीर्थ सा' इति चम्पूकथायाम् । पुनः केव । उर्वरेव । यथा सर्वसस्या क्षेत्रधरित्री कृषि कर्षणम् । पुनः केव । दुग्धपयोधिवेलेव । यथा क्षीरसमुद्रवेला पीयूषकान्ति चन्द्रम् । पुन केव । महेलेव । यथा महामृगाणां गजानां रिपोरिणः केसरिणो महेला स्त्री सिंही। 'महिला स्यान्महेलया' इति शब्दप्रभेदे । तथा 'यश्च परमहे. लारतोऽप्यपारदारिकः' इति चम्पूकथायाम् । सिंह मृगेन्द्रम् । पुनः केव । वासरवक्त्रलक्ष्मीरिव । यथा दिनाननस्य प्रभातस्य श्रीविश्वस्य जगतोऽवबोध जागरणम् । पुनः केव । मलयाचलो:व यथा मलयशैलस्य वनभूमिः श्रीखण्ड चन्दनद्रमाङ्कुरम् । पुनः केव । नीरजनाभस्य पद्म ब्रह्मोत्पत्तिकमल नाभौ यस्य स कृष्णस्तस्य पत्नी जाया लक्ष्मीरिव । यथा कृष्णकान्ता श्रीः शृङ्गारयोनि मदनम । पनः केव । जगतीजयश्रीरिव । यथा राज्ञो विजयिनपस्य जगत्या भमेर्विजयलक्ष्मीः प्रतापम । पनः केव। फाल्गनीव । यथा पूर्वा(उत्तराफाल्गुनी अध्वरभुजां यज्ञभाजिनां देवानामाचार्य गुरु बृहस्पतिम् । धिषणः फाल्गुनीभवः । इति हैम्यां गुरुनामसु । तट्टीप्पणके तु-फाल्गुन्यामुत्तराफाल्गुन्यां भवति फाल्गुनीभवः इति ॥ सप्तभिः कुलकम् । इति जन्मसमयः ॥
दार्थ નાથીદેવીએ પુત્રરત્નને જન્મ આપે. તનુભવનમાં સર્વોત્કૃષ્ટ મિથુનલગ્નમાં ગુરુ અને કેતુ છે. જેમ કોઈ વીરપુરુ કુમારિકાની સાથે સંબંધ કરે તેમ કન્યા રાશિમાં મંગલ રહે છે. તુલા રાશિમાં બુધ અને શુક્ર આવેલા છે. જેમ સારસ પક્ષી પંક્તિબદ્ધ પણે ક્રીડા કરે છે તેમ વૃશ્ચિક રાશિમાં સૂર્ય રહેલું છે. પર જો જેમ કોઈ પુણ્યવાન પુરુષ દ્રવ્યને પ્રાપ્ત કરે છે તેમ ધનશિમાં રાહુ રહેલો છે. જેમ રતિપતિ કામદેવને ભસ્યનું વાહન છે તેમ ચંદ્ર મકરરાશિમાં રહેલે છે. જેમ મીન (માછલી) પાણીને વિષે જ આનંદ કરે છે તેમ શનિ મીન રાશિમાં રહેલું છે. આ પ્રકારે હીરકુમારના અભ્યદયને સૂચન કરવાવાળા ન રહે ઉચ્ચસ્થાનમાં આવેલા છે. પરા તેમજ ચક્રવર્તીના જન્મને યોગ્ય શુભલગ્ન, શુભનક્ષત્ર, શુભદિવસ, શુભયોગ, શુભકરણ, શુભવાર અને શુભગ્રહ પ્રાપ્ત થતાં વિક્રમ સંવત (૧૫૮૩) પંદરસો ને ત્યાશી વર્ષના માગશર માસની શુકલ નવમી, હીરકુમારના જન્મપ્રભાવથી શ્વેતલક્ષ્મીને આશ્રય કરનારી બની. ર૮ એવી શુકલનવમીના સોમવારના પ્રભાત સમયે મિથુનલગ્નને ઉદય થતાં પૂર્વાભાદ્રપદ નક્ષત્ર અને હર્ષણ નામના યુગની ૧૨ ઘડી વ્યતીત થતાં “વજનામના યુગમાં પ્રહલાદનપુર નગરના ઓશવાળવંશીય કુરા નામના શ્રેષ્ઠીની ધર્મપત્ની નાથીદેવીએ પુત્ર રત્નને જન્મ આપે. મારા જેમ ગંગાનદી કાર્તિક સ્વામીને, ઈદ્રની ચંદ્રાનના ઈંદ્રાણી
| SR No. | 005967 |
| Book Title | Heersaubhagya Mahakavyam Part 01 |
| Original Sutra Author | Devvimal Gani |
| Author | Sulochanashreeji |
| Publisher | Kantilal Chimanlal Shah |
| Publication Year | 1977 |
| Total Pages | 614 |
| Language | Gujarati, Sanskrit |
| Classification | Book_Gujarati |
| File Size | 86 MB |