Heersaubhagya Mahakavyam Part 01

SR No.: 005967
Original Sutra Author: Devvimal Gani
Author: Sulochanashreeji
Publisher: Kantilal Chimanlal Shah
Publication Year: 1977
Total Pages: 614
Language: Gujarati, Sanskrit
Classification: Book_Gujarati
File Size: 86 MB

Page 141

११६
हीरसौभाग्यम् [सर्ग २ श्लो० ९३-९४ तथा प्रथन्तां कथका यथा कथा, ममाग्रतः श्रीजिनचक्रिसंकथाः । यथा शुभस्वप्नदृशा मया निशाऽ-पनीयते पद्धतिवत् पथिस्पृशा ॥९३।।
(युग्मम्) पूर्वकाव्ये केवलानि सखीनां विशेषणान्येव सन्ति । चम्पूकथायामप्येवंविधान्येव सखीनामानि दृश्यन्ते । नैपधेऽपि च । एवंविधाऽभिधाना हे सख्यः, यूय ममाग्रतो मत्पुरस्तात् जिनानामृपभादीनां चक्रिणां भरतप्रमुखाणां चक्रवर्तिनां संकथा वार्ताः । 'त्वसंकथापि जगतां दुरितानि हन्ति' इति भक्तामरस्तोत्रे । तव वार्तापीति तदवृत्तिः । तथा तेन प्रकारेण प्रथन्तां विस्तारयन्तु । कथयन्त्वित्यर्थः। क इव । कथका इव । यथा कथका वाचका वक्तारः कथाः पूर्वपुरुषचरितानि प्रथयन्ति विस्तारेण वदन्ति तथा । कथम् । यथा शुभ प्रशस्तं स्वप्न पश्यतीत्येवंशीला तया शुभस्वप्नदृशा मया भवत्स्वामिन्या निशा अवशिष्टा रजनिरपनीयतेऽतिक्राम्यते परिपूर्णीक्रियते वा । किंवत् । पद्धतिवत् । यथा पन्थानं मार्ग स्पृशति भजतीति पथिस्पृक पथिकी तया कथाभिर्वार्ताभिः कृत्वा पद्धतिमार्गोऽपनीयते उल्लङ्घयते तथा । 'कलहंता, भरकन्ता, भयसंतत्ता, कहाणये लग्गा । पियदसणऊससिया, पञ्च वि मग्गं न याति ॥ इति सूक्तोक्तेः ॥ युग्मम् ॥
શ્લોકાર્થ यरिया , सचि , भृयासिस, पुपक्षता पुगिजा, गनालि, सुमि, શશિપ્રભા, વિનોદિની, મોહિની, વજિની, સુંદરી ! હે સખીઓ ? તમે મારી આગળ શ્રી ક્ષભઆદિ જિનેશ્વર અને ભરત આદિ ચક્રવર્તીઓની એવી કથાઓ કરે છે જેથી શુભ સ્વપ્નને જેનારી એવી આ તમારી સખીની શેવરાત્રી માંગલિકરૂપે પસાર થાય; જેમ મુસાફરો કથાથી માર્ગનું ઉલ્લંઘન रेछे तभ भारी पय शेष शत पूर्ण थाय. ॥४२॥3॥
कथानुपङ्गेषु मिथः सखीजनो-दितेषु काचिद् वयसीदमालपत् ।
परेषु गान्धर्वरसेषु पञ्चम-प्रपञ्चगीतिं विदुरेव गायनी ॥१४॥ मिथोऽन्योन्य सखीरूपैर्जनलोकैरुदितेषु उक्तेपु कथितेषु कथानुषङ्गेपु वार्ताप्रस्तावेपु सत्सु काचिदनिदिष्टनामा वयसी सखी इदमग्रे वक्ष्यमाणमालपदभापे । केव । गायः नीव । यथा परेवन्येपु गान्धर्वाणां गायनानां गीतानां वा । 'गीत गानं गेयं गीतिर्गान्धवम इति हैम्याम् । रसेपु सत्सु विदुरा गीतिनिपुणी गायनी गान्धविका पञ्चमरागस्य प्रपञ्चो विस्तारो यत्र तादृशीं नीतिमालपति | गायतीत्यर्थः॥
सास પરસ્પર સખાઓ વડે કહેવાયેલા વાર્તાના પ્રસંગમાં કોઈક સખી આ પ્રમાણે બોલી-જેમ સંગીતમાં અનેક સ્વરે હોવા છતાં, ગાવામાં નિપુણ એવી ગાયિકા પ્રથમ પંચમસ્વરના વિસ્તારને ગાય તેમ પ્રથમ કેઈક સખી મંજુલસ્વરે આ પ્રકારે આલાપ કરતી હતી. હા.