Heersaubhagya Mahakavyam Part 01

SR No.: 005967
Original Sutra Author: Devvimal Gani
Author: Sulochanashreeji
Publisher: Kantilal Chimanlal Shah
Publication Year: 1977
Total Pages: 614
Language: Gujarati, Sanskrit
Classification: Book_Gujarati
File Size: 86 MB

Page 112

सौभाग्यम्
वियोगवत्यौषधियोपया यदा-ननी भवत्कान्तसितकृतिं प्रति ।
स्थितस्तदङ्के ग्रहितस्तनूजवत्, प्रवाल आद्दातुमिवाधरोपः ||२५||
वियोगो विरहो वीनां भृङ्गप्रमुखखगानां योगः संवन्धो यस्यास्तादृश्या, औषधिरेव योषा स्त्री तया । यदाननीभवन्तं नाथीवक्त्रसंपद्यमानं कान्तं स्वभर्तारं सितद्युति चन्द्र प्रति आह्रातुमाकारयितुं प्रहितः प्रेषितस्तनूजवत् पुत्रवत् । प्रवालः प्रकृष्टो दक्षः । श्लेषे वयोरैक्यात् बालः शिशुः पल्लवञ्च । उत्प्रेक्ष्यते - अधरोपधेरोष्ठकपटात् तदन्तिके चन्द्रोंसङ्गे स्थित इव । वालः सुतः पितुरुत्सङ्गे तिष्ठतीति स्थितिरेव ॥
શ્લેાકાથ
सर्ग २ श्लो० २५-२७]
ભ્રમર આદિ પક્ષીઓના સબધવાળી આપધીરૂપી સ્ત્રીએ, નાથીદેવીના મુખરૂપે રહેલા પેાતાના પતિ ચંદ્રને ખેાલાવવા માટે મેકલેલા (નાથીદેવીના મુખરૂપી ચંદ્રના ઉત્સંગમાં રહેલા) ‘અધર’, તે જાણે પેાતાના પુત્ર ન હેાય ? અર્થાત્ નાયીદેવીના પ્રવાલ સમાન બે હાર્ડ શેલે છે. પા
निपातुकेन द्विजकान्तिमिश्रित - स्मितेन यस्या रदनच्छदे बभे । जलेन वातूलतरङ्गितात्मना, सुधापयोधेरिव हेमन्दले ||२६||
८७
यस्या रदनच्छदेऽधरे निपातुकेन निपतनशीलेन द्विजानां दन्तानां कान्त्या मिश्रतेन खचितेन स्मितेने पद्धसितेन । 'ताम्रोष्ठपर्यस्तरुचः स्मितस्य' इति रघौ । बभे शुशुभे । केनेव | जलेनेव । यथा सुधापयोधेः क्षीरार्णवस्य पयसा हेमकन्दले विद्रमे दीप्यते । किंभूतेन वातूलेन वातव्रजेन तरङ्गितः कल्लोलयुक्तीभूत आत्मा स्वरूपं यस्य ॥
લેાકા
અધર ઉપર પડતી જે દાંતાના કાંતિ, તે કાન્તિથી મિશ્રિત હાસ્યવડે નાથીદેવી શાલતાં હતાં. પવનવડે પ્રેરિત તરંગરૂપે બનેલા ક્ષીરસમુદ્રના જલવડે જેમ પ્રવાલ શાબે છે તેમ નાચીદેવીના અર્ પર રહેલું સ્મિત શૈાલતુ હતું. ારકા
स्वकान्तवक्त्रामृतकान्तिदर्शना-दन्तरुद्वेलितरागसागरात् ।
निरित्व व मकन्दलीव य- द्विलासवत्या दशनच्छदो बभौ ||२७||
यस्याः । 'विलासो हावे लीलायाम्' इत्यनेकार्थः । तत्र 'हावः शृङ्गारभावाती रम्योक्तस्मितवीक्षितम् । प्रियस्यानुकृतिर्लीला श्लिष्टा वाग्वेषचेष्टितैः ॥' इति तदवचूरिः । स विद्यते यस्याः सा तस्या विलासवत्या दशनच्छदोऽधरो बभौ भाति स्म । उत्प्रेक्ष्यतेस्वस्यात्मनः कान्तस्य भर्तुः कुंरासाधोर्वक्त्रामृतकान्तेर्मुखेन्दोदर्शनादवलोकनात् हृदन्तर्मनोमध्ये उद्वेलिताद्वेलामतिक्रान्त उद्वेल उद्वेलत्व' संजातमस्मिन्निति भावप्रधानो निर्देशः । तस्मादुत्कण्ठितात् कण्ठादूर्ध्वमागतात् रागसारात् निरित्वरी निर्गमनशीला विदुमकन्दली प्रवालाङ्कुर इव । कन्दलशब्दस्त्रिलिङ्गः ॥