________________
सर्ग २ श्लो० २०-२२]
हीरसौभाग्यम्
८५
नाभिभुवा धात्रा इदमुखे अस्या नाथीदेव्या वदने । उत्प्रेक्ष्यते—- इति हेतोभ्रुवोमिषाद्दम्भान्मषेर्म लिनाम्वुन इयं दृश्या रेखा व्यधीयत कृतेव । इति किम् । यन्मम यौवतनिर्मित त्रिभुवनस्त्री समूह निर्माणे अमूहशा एतत्सदृक्षया अम्भोजदृशा पद्मलोचनया स्त्रिया जातुचित्कदाचिदपि न भूयते स्म न जाता । त्रैलोक्येऽप्येवंविधा मया कापि युवती नि. मिता नास्तीत्यर्थः ॥
શ્લાકા
બ્રહ્માએ નાથીદેવીના મુખ ઉપર ભ્રકુટીના બહાને જાણે મથીથી રેખા દેરી ન હેાય ! શાથી ? ત્રણે લેાકની સ્ત્રીઓના નિર્માણમાં મે... આવા પ્રકારની સુંદર પદ્મલેાચના સ્ત્રીનું નિર્માણ કયારે પણ કર્યું... નથી' તે બતાવવા માટે જાણે સુંદર ભૃકુટીના બહાને મીની રેખા કરી ન હેાય ? અર્થાત્ સુંદર એવી ભૃકુટી રોાભે છે. સારના
स्वकामिनीकैरविणीतनूभवे, विरश्विना लोचनतामवापिते ।
विधातुमङ्के किमु लालकैरवे, यदास्यभावः शरदिन्दुना दधे ॥२९
शरदिन्दुना धनात्ययसमयसंबन्धिना चन्द्रेण यदास्यभावो नाथीवदनता दधे अङ्गी कृता । उत्प्रेक्ष्यते—लोले चपले कैरवे कुमुदे अङ्के उत्सङ्गे विधातु कर्तुमिव । उत्सङ्गग्रहणे हेतुमाह-स्वस्यात्मनः कामिन्याः प्रियायाः कैरविण्याः कुमुद्वत्यास्तनूभवे अङ्गजाते । स्वसुतयोरुत्सङ्गे करणं तु न्याय्यमेव । पुनः किंभूते कैरवे । अवापिते नी । काम् । लोचनताम् । अर्थान्नाथीदेव्या नेत्रत्वम् । केन | विरञ्चिना वेवसा ॥
લેાકા
શરદના ચંદ્ર નાથીદેવીના મુખપણાને અંગીકાર કર્યું હતું. તે પેાતાની પ્રિયા કુમુદ્રતીના અતિ ચપલ એવા પુત્ર કુમુદને જાણે ઉત્સંગમાં રાખવા માટે અંગીકાર કર્યું" ન હેાય ? તેથી જ જાણે બ્રહ્માએ કુમુદને નાથીદેવીના લેાચનરૂપે બનાવ્યાં ન હેાય ? તેમ જણાય છે. રા
विभाति यद्युगभासिनासिका, विजित्य विश्वत्रितयं मनोभुवा । यदङ्गरुक्पुञ्जपयोधिसंनिधौ, कृतो यशः स्तम्भ इव ध्वजाङ्कितः ||२२||
यस्या भ्रुवोर्युगेन भासते दीप्यते इत्येवंशीला नासिका विभाति । उत्प्रेक्ष्यते— मनोभुवा स्मरेण यशः स्तम्भः कृतः कीर्तिस्तम्भ आरोपित इव । किंभूतः । ध्वजाङ्कितः पताकाकलितः । कस्मिन् रोपितः । यस्या नाथीदेव्या अङ्ग शरीरं तस्य रुचां कान्तीनां पुञ्जः समूहः स एव पयोधिरतिबहुलत्वात्समुद्रस्तस्य संनिधौ पार्श्वे । किं कृत्वा । विश्वानां . स्वभूमीपाताललक्षणानां जगतां त्रयं विजित्य निजौजसा स्वाज्ञावशंवदं विधाय । अपरोऽपि विजयी राजा जगजित्वा समुद्रतटे कीर्तिस्तम्भानारोपयतीति स्थितिः ॥
શ્લેાકા
નાચીદેવીની બન્ને ભ્રકુટીથી નાસિકા શાસે છે, તે જાણે ત્રણે જગતને જીતનારા યપતાકા