________________
૩૬
ભગવાન બુદ્ધ
કેસલરાજકુલ (૨) બીજા દેવપુત્રોએ કહ્યું, “આ કેસલકુળ સેના, વાહન અને ધનવડે સંપન્ન હોવાથી બોધિસત્વને માટે અનુકૂળ છે.” એના વિશે બીજાઓએ કહ્યું, “તે માતંગ મ્યુતિમાંથી પેદા થયેલું હોવાથી માતૃપિતૃ શુદ્ધ નથી, અને હીન ધર્મ પર શ્રદ્ધા રાખવાવાળું છે. તેથી તે યોગ્ય નથી.”
વંશરાજકુળ (૩) બીજાઓએ કહ્યું, “આ વંશરાજકુલ ઉત્કર્ષ પામેલું અને સુક્ષેમ છે. તેના દેશમાં સમૃદ્ધિ હોવાથી તે બોધિસત્ત્વને માટે
ગ્ય છે.” આ પછી બીજાઓએ કહ્યું, “તે પ્રાકૃત અને ક્રૂર છે. તે કુળના ઘણા રાજાઓનો જન્મ પરપુરુષોથી થયો છે અને તે કુળને હાલનો રાજા ઉછેદવાદી (નાસ્તિક) હોવાથી તે બેધિસત્વને માટે યોગ્ય નથી.”
વૈશાલીના રાજાઓ (૪) બીજા દેવપુત્રોએ કહ્યું, “આ વૈશાલી મહાનગરી ઉત્કર્ષ પામેલી, ક્ષેમ, સુભિક્ષ, રમણીય, માણસોથી ભરપૂર, ઘરે અને મહેલેવડે અલંકૃત, પુણ્ય–વાટિકાઓ અને ઉદ્યાન વડે પ્રફુલ્લિત હોવાથી તે જાણે દેવોની રાજધાનીનું અનુકરણ કરે છે. તેથી બોધિસત્ત્વને જન્મ લેવા માટે તે ચગ્ય દેખાય છે.” આ પછી બીજાઓએ કહ્યું, “ત્યાંના રાજાઓનું પરસ્પર વિશેનું વર્તન ન્યાય નથી. તેઓ ધર્માચરણ નથી. અને ઉત્તમ, મધ્યમ, વૃદ્ધ અને જેક ઇત્યાદિ વિષે તેઓ આદર રાખતા નથી. દરેક જણ પિતાની જાતને જ રાજા માને છે. કેઈ કેઈન શિષ્ય થવા માગતા નથી. કોઈ કેઈનું માન રાખતા નથી. તેથી તે નગરી બોધિસત્ત્વને માટે અયોગ્ય છે.”
અવંતી રાજકુળ (૫) બીજા દેવપુત્રોએ કહ્યું, “આ પ્રદ્યતનું કુળ ખૂબ બળવાન, મહાવાહનસંપન્ન અને શત્રુસેનાપર વિજય મેળવવાવાળું હવાથી
?