________________
પરિશિષ્ટ ત્રીજું
૩૧૩ પદાર્થ અને તેનાં બીજે જાણીને જે તેમને સ્નેહ (ભીનાશ) આપતા નથી, તે સાચે જ જન્મક્ષયાન્તરશી મુનિ છે. તે તર્ક છોડી દઈને નામાભિધાન (જન્મ) પામતો નથી. ૩
જે સર્વ અભિનિવેશ જાણે છે, અને તેમાંના એકની પણ ઈચ્છા કરતો નથી, તે વીતતૃષ્ણ નિલભી મુનિ અસ્થિર થતો નથી; કારણ કે તે તેની પાર જાય છે. ૪
જે બધું જીતવાવાળો, બધું જાણવાવાળે, સુબુદ્ધિ, બધા પદાર્થોથી અલિપ્ત રહેવાવાળો, સર્વત્યાગી, ને તૃષ્ણના ક્ષયથી મુક્ત થયો છે, તેને સુજ્ઞ લોકે મુનિ કહે છે.
પ પ્રજ્ઞા જેનું બળ છે, જે શીલ અને વ્રત વડે સંપન્ન, સમાહિત, બાનરત, સ્મૃતિમાન, સંગથી મુક્ત, શકિન્યરહિત, અને અનાશ્રવ છે, તેને સુસ લેકે મુનિ કહે છે. ૬
એકાકી રહેનાર, અપ્રમત્ત, મુનિ, નિંદા કે સ્તુતિ વડે ચલિત ન થત, સિહની જેમ શબ્દોથી ન ડરતા, પવનની જેમ જાળમાં ન જકડા, પાણીમાંના કમળની જેમ અલિપ્ત રહે, બીજાઓનો નેતા હેવા છતાં જેને પોતાને નેતા નથી, તેને સુજ્ઞ લોકે મુનિ કહે છે. ૭
તેને માટે લોક ગમે તે બોલે, તોપણ જે ઘાટપરના સ્તંભની જેમ સ્થિર રહે છે, જે વીતરાગ અને સુસમાહિતેન્દ્રિય છે, તેને સુજ્ઞ લોકે મુનિ કહે છે. ૮
જે સ્થિતાત્મા કાંઠલીની જેમ સીધે જાય છે, પાપકર્મોને
+ પાલિ શબ્દ “પમાય.” ટીકાકારે આને “fહૃત્રિા વધવા' એવો અર્થ કર્યો છે. પણ પ્રપૂર્વક મા ધાતુને અર્થ ગણવું, અથવા યથાર્થ રીત જાણવું એવો થાય છે.
૧. નદીના ઘાટ પર ચતુષ્કોણે અથવા અષ્ટકોણ થાંભલા બાંધતા હતા. બધી જાતના લોકો સ્નાન કરતી વખતે તેના પર પીઠ ચોળતા.
૨. કાંઠલી વિષમ અને સમ તાંતણામાંથી સીધી જાય છે, તાંતણાઓમાં ભરાતી નથી; તેવી રીતે એ સીધો જાય છે.
