________________
પરિશિષ્ટ ત્રીજું
૩૧૧
વૃદ્ધાવસ્થામાં પણ હું સુખેથી રહી શકીશ. આ પહેલો અનાગતભય જેનાર ભિક્ષને સાચા દિલથી વર્તવાની પ્રેરણું આપવા માટે પૂરત છે.
વળી, હે ભિક્ષુઓ, ભિક્ષુ એવો વિચાર કરે છે કે, હમણાં હું નીરોગી છું, મારે જઠરાગ્નિ સા અને પ્રયત્નને અનુકૂળ છે. પણ એવો એક સમય આવે છે કે જ્યારે શરીર વ્યાધિગ્રસ્ત થાય છે. વ્યાધિગ્રસ્તને માટે બુદ્ધના ધર્મનું મનન સુકર નથી, અરણ્યમાં એકાન્તવાસમાં રહેવું સુકર નથી. તે અનિષ્ટ દશા આવતાં પહેલાં જ • હું પ્રયત્ન કરું તો સારું ! જેથી રુણાવસ્થામાં પણ હું સુખેથી રહી શકે. આ બીજ અનાગતભય જેનાર શિશુને. સાચા દિલથી વર્તવા માટે પૂરતો છે.
વળી, હે ભિક્ષુઓ, ભિક્ષુ એવો વિચાર કરે છે કે હમણું સુભિક્ષ છે, ભિક્ષા સહેલાઈથી મળે છે, ભિક્ષા પર જીવવું સહેલું છે. પણ એવો સમય આવે છે, જ્યારે દુભિક્ષ થાય, અનાજ પાકે નહિ, ભિક્ષા મળવી મુશ્કેલ થાય, ભિક્ષા પર નિર્વાહ કરવો સહેલ નથી બનતે. આવા દુભિક્ષમાં લેકે જ્યાં સુભિક્ષ હોય ત્યાં જાય છે, ત્યાં ભીડ થાય છે. આવી જગ્યાએ બુદ્ધના ધર્મનું મનન સહેલું નથી, અરણ્યમાં એકાતવાસમાં રહેવું સુકર નથી. તે અનિષ્ટ અપ્રિય પરિસ્થિતિ આવતાં પહેલાં જ...પ્રયત્ન કરવો સારે! જેથી હું દુભિક્ષમાં પણ સુખેથી રહી શકું. આ ત્રીજે અનાગતભય જોનાર ભિક્ષુને સાચા દિલથી વર્તવા માટે પૂરતો છે.
વળી, હે ભિક્ષુઓ, ભિક્ષુ એવો વિચાર કરે છે કે આજે લોકો આનંદથી, ઝઘડો કર્યા વિના દૂધ અને પાણીની જેમ સખ્યથી એકબીજા વિષે પ્રેમદષ્ટિ રાખીને વર્તે છે. પણ એવો એક સમય આવે છે, જ્યારે ભીતિપ્રદ બળવો ફાટી નીકળે છે, લેકે પોતપોતાની ચીજો લઈ ને વાહનોમાં કે પગે ચાલીને આમતેમ ભાગવા માંડે છે. આવા સંકટ સમયમાં જ્યાં સુરક્ષિત સ્થાન મળે ત્યાં
