________________
કર્મયોગ
બુદ્ધ નાસ્તિક કે આસ્તિક? એક વખત ભગવાન બુદ્ધ વૈશાલી પાસેના મહાવનમાં રહેતા હતા. તે વખતે કેટલાક પ્રસિદ્ધ લિચ્છવી રાજાઓ પોતાના સંસ્થાગારમાં કોઈ કારણસર ભેગા થયા હતા, ત્યારે બુદ્ધ વિષેની વાતો નીકળી. તેમાંના ઘણાખરા બુદ્ધની, ધર્મની અને સંધની સ્તુતિ કરવા લાગ્યા. તે સાંભળીને સેનાપતિ સિંહને બુદ્ધદર્શનની ઈચ્છા થઈ. તે નિથાને ઉપાસક હેવાથી તેમના મુખ્ય ગુરુનેનાથપુરૂને-મળે અને બલ્ય, ભદન્ત, હું શ્રમણ તમને મળવા માગું છું.”
નાથપુતે કહ્યું, “સિંહ, તું ક્રિયાવાદી હોવા છતાં અક્રિયવાદી તમને શા સારુ મળવા માગે છે?” પિતાના ગુરુનું આ વચન સાંભળી સેનાપતિ સિંહે બુદ્ધના દર્શને જવાનો વિચાર છોડી દીધો. ફરી એક બે વખત તેણે લિચ્છવીઓના સંસ્થાગારમાં બુદ્ધની, ધર્મની અને સંઘની સ્તુતિ સાંભળી, તોપણ નાથપુરૂના કહેવાથી બુદ્ધદર્શન માટે જવાનો પોતાનો વિચાર તેને ફરી બંધ રાખવો પડ્યો. છેવટે સિંહે નાથપુત્તને પૂછ્યા વગર જ બુદ્ધને મળવાનો નિશ્ચય કર્યો અને ઘણું માણસો સાથે તે મહાવનમાં આવ્યો અને ભગવાનને નમસ્કાર કરીને એક બાજુએ બેઠો. પછી તેણે ભગવાનને કહ્યું,
* બાયબલ ઉત્પત્તિ, અ ૭.