________________
શ્રાવકસંઘ
૧૩૧
આવ્યા ત્યારે આ પંચવર્ષીય ભિક્ષુઓ પણ તેની સામે આવ્યા હશે. બોધિસત્વને નવા ધર્મમાર્ગને બોધ થશે તે પોતે પણ તે જ માર્ગથી જવું એવો તેમને વિચાર હતા. પણ બોધિસ તપસ્યા અને ઉપવાસ છોડી દીધાં ત્યારે તેમનો વિશ્વાસ ઊઠી ગયો અને તેઓ વારાણસી ચાલ્યા ગયા.
પંચવર્ષીય ભિક્ષુસંઘ ગોતમ બધિસત્વ બુદ્ધ થઈને વારાણસીમાં ઋષિપત્તન આવ્યા ત્યારે તે પંચવર્ષીય ભિક્ષુઓએ તેનો આદરસત્કાર પણ કરે નહિ એમ ઠરાવ્યું હતું, વગેરે ઉલ્લેખ પાંચમાં પ્રકરણમાં આવે જ છે. અંતે આ પંચવઓએ બોધિસત્વને ધર્મમાર્ગ સાંભળી લીધે અને તે વખતે એકલા કૌડિન્ય જ પિતાની સંમતિ દર્શાવી. ત્યારે ભગવાન બુદ્ધ બોલ્યા, “કૌડિન્ય જાણ્યું (અજ્ઞાતિ વત મો ક્રોઓ)” આથી કૌડિન્યને “અચ્ચર વોઇઝ (આજ્ઞાત કૌડિન્યને)' એ જ નામ મળ્યું. અને આ એક જ વાત પરથી બૌદ્ધ સાહિત્યમાં કૌડિન્યને પ્રસિદ્ધ સ્થાન મળ્યું. આ પછી તેણે કઈ પણ મહત્ત્વનું કામ કર્યાનો ઉલ્લેખ કયાંય જડતો નથી. બુદ્ધના નવીન ધર્મમાર્ગનું પહેલવહેલું અભિનંદન તેણે કર્યું, એ જ તેને પુરુષાર્થ સમજ જોઈએ.
તે પછી ભગવાન બુદ્ધ વમ્પ (વા૫) અને ભક્તિય (ભદ્રિક) એ બન્નેને સમજાવ્યા, અને કેટલાક દિવસ પછી એમને પણ આ નવીન ધર્મમાર્ગને બોધ થયે. આ પછી કેટલેક વખતે મહાનામ અને અસ્સજી (અજિત) એ બેને આ નવા ધર્મમાર્ગને બોધ થશે. અને આ પંચવર્ષીય ભિક્ષુઓ બુદ્ધના એકનિષ્ઠ ભક્ત થયા. આ કામમાં કેટલે વખત ગયે એને ક્યાંય ઉલ્લેખ નથી. પણ પંચવર્ષીય ભિક્ષ પહેલાં બુદ્ધના શિષ્યો થયા અને તે પાચેને ભિક્ષુસંધ બને, એ બાબતમાં સુત્તપિટક અને વિનયપિટક એકમત છે,