________________
भावतत्त्वना स्वरूप उपर चंद्रोदरनी कथा कामदेव जेवो, निर्विकारी अंग धरनारो पुरुष पुण्यवान् होय छे अने एवो पुरुष सारी प्रतिष्ठाने पामे छे. जे सुकृत-पुण्य रूपी वृक्षना क्यारा रूप न्याय मार्गमां हंस जेवो अने शत्रु वर्गमां विकराळ होय, ते राजा वर्णन करवा योग्य थाय छे. जे कृतज्ञ, सर्वज्ञ प्रभुने पूजनार, विशेष जाणनार, विवेकी, पोतानी प्रतिज्ञाने पाळनार अने विद्वान होय, ते पुरुष धन्य गणाय छे. जे राजा राजनीति रूप लताना अंकुर रूप, मित्र जनने आनंद आपनार, ज्ञानने फोरवनार, पाप करवामां मंद रहेनार अने आडंबर रहित होय, ते सारो राजा गणाय छे. औदार्य, धैर्य, गांभीर्य, शौर्य अने वीर्य वगेरे जे बीजा गुणो आ जगतमां विख्यात छे, ते गुणोथी तुं विख्यात थजे."।।३१६।।
आ प्रमाणे मंत्रीना वचननी युक्तिथी (चातुरीथी-कुशळताथी) कुमार चंद्रोदर प्रसन्न थई गयो; पछी ते सारी वयमां रहीने पोतानी युवावस्थानो समय पसार करवा लाग्यो.
____एक वखते राजा सभामां बेठो हतो अने राजकुमार चंद्रोदर तेनी पासे रह्यो हतो, ते वखते प्रतिहारे आवी राजाने आ प्रमाणे का, "स्वामी, श्रीकांपिल्यपुरना राजा रत्नसेननो एक दूत आव्यो छे, तेने बहार रोक्यो छे. तेने माटे शी आज्ञा छे? ते कहो" राजाए कडं, "तेने अंदर प्रवेश कराव." पछी तेणे ते दूतने अंदर प्रवेश कराव्यो, एटले दूते राजानी पासे आवी प्रणाम कर्यो. राजाए पूछा, "हे दूत, राजा रत्नसेनना कुशळ समाचार आप. पोताना हितने ईच्छनारा ते राजाए तने शा माटे अहिं मोकल्यो छे?" दूत बोल्यो, "तमारा मित्र रत्नसेनने कुशळ छे. जे कारणे तेमणे मने मोकल्यो छे?" ते सांभळो. "राजा रत्नसेनने रत्नसुंदरी नामे राणी छे, तेणीनी कुक्षिथी कलावती नामे पुत्री उत्पन्न थई छे. एक वखते ते कलावती सभानी अंदर राजानी पासे आवी हती. तेणीने योग्य जोईने राजाए मंत्रीओने पूछ्युं के, "आ कुमारीने माटे योग्य वर कोण छे?" मंत्री वगेरे विचार करी जेवामां कांईक कहेता हता. तेवामां ते कुमारी बोली के, "मारे विवाह कराववो नथी." ते सांभळी राजा चिंतातुर बनी गयो, तेणे कडं, "हे वत्से, तुं विवाह कराववामां विमुख केम थाय छे? मने तेनुं कारण सत्वर कहे; जो तुं तारा अहिंना-पियरना स्वजन वर्गने छोडी देवा ईच्छती न हो, तो हुँ तने गमता एवा पुरुषने अहिं ज मेळवी आपुं. पुरुष अविवाहित रही शके छे पण स्त्री अविवाहित रही शकती नथी, तेथी हे धन्ये, तुं स्वजनोने राजी करनारा विवाहने कबूल कर." राजाए आ प्रमाणे का, तो पण ते गुणवंती पुत्री कलावती कांईपण बोली
श्री विमलनाथ चरित्र - तृतीय सर्ग
164