________________
शीलव्रत उपर शीलवतीनी कथा करवाथी शोभता हता. पण तेमां एटलुं आश्चर्य हतुं के, तेमनी स्त्रीओ पण दानकरा हती. ते नंदन नगरमां अरिदमन नामे राजा हतो, ते चंद्रनी जेम कनकप्रभ-विग्रहवाळो, जगतने प्रिय अने प्रेमनुं पात्र हतो...
ते राजानो यशरूपी राजहंस मानसमां वसतो पण ते दूध अने जळनी एकता करतो ते घटित न हतुं. तेनो 'प्रतापरूपी सूर्य वर्षाकाळमां प्रदीप्त थई पोताना किरणोथी शत्रुओना नगरमा रहेला कीलालन शोषण करतो, ए आश्चर्यनी वात हती. ते नगरमां सारी स्थिति जेने प्रिय छे, एवो रित्नाकर नामे एक शेठ रहतो हतो. जे रत्नाकरे वेळा प्राप्त करी अवनघननी उत्कंठानो सारी रीते आदर को हतो. ते शेठने लक्ष्मीना जेवी श्री नामे स्त्री हती. जेम लक्ष्मी प्रद्युम्न नामना कुमारवडे युक्त होय छे, तेम ते प्रद्युम्न-सुवर्ण-धन अथवा सारा वर्णवडे युक्त हती, लक्ष्मी जेम नालीक-कमळना गुरु-मोटा निवासवडे शोभती होय छे. तेम ते नालीक-न-अलीक-असत्य रहित एवा गुरु समीपे वास करी शोभती हती अने लक्ष्मी जेम जिन-विष्णुनी भक्ति करवामां तत्पर होय छे, तेम ते जिन भगवाननी भक्ति करवामां तत्पर हती. ते शेठने श्रीदेवी प्रिया हती, तेमां कोई जातनुं आश्चर्य मानवानुं नथी, कारण के लक्ष्मी अंगजा छे, तो पण तेने विविध जनो भोगवे छे. परस्पर रागी अने वियोग रहित एवा ते रत्नाकर शेठ अने श्रीदेवी शेठाणी-बनेने धर्म, अर्थ तथा कामने सेवन करतां श्रमने हरनारा शुभ दिवसो निर्गमन थता हता. एवी रीते सुखमय अने धर्ममय केटलोएक समय गया पछी एक वखते रत्नाकर शेठ रात्रे जाग्रत थई आ प्रमाणे चितवन करवा लाग्यो"मारा वासस्थानमा घणा सेवको छे, मारी पासे शोभाना कारणरूप लक्ष्मी छे,. मारे शीलगुणवंती पत्नी छे, उज्ज्वळ मुखवाळा मारे स्वजनो छे, सारा नगरमां 1. हस्तीओनी स्त्रीओ हाथणीओने दान-मद झरतो नथी छतां पण ते दानकरा कही, ते विरोध
छे, पण पुन्नाग-उत्तम पुरुषरूपी गजेंद्रोनी स्त्रीओ पण दान करती हती, तेथी विरोधनो परिहार थाय छे. 2. चंद्र कनकप्रभ-सोनेरी प्रभावाळा शरीरवाळो, जगतने आल्हाद वगेरे धर्मोथी प्रिय अने प्रेमपात्र होय छे. राजा सुवर्णकांति शरीरवाळो हतो. 3. राजहंस मानस सरोवरमां रहे छे अने दूध तथा जळने जुदां करे छे. आ राजानो यशरूपी राजहंस मानसहृदयमा रहेतो अने दूधना जेव्रो उज्जवळ अने जळना जेवो निर्मळ हतो. अर्थात् तेनो यश सर्व जनोना हृदयमा रुचतो अने उज्ज्वळ तथा निर्मळ हतो 4. सूर्य वर्षाकाळमां झांखो होय छे अने नगरना जळोने शोषतो नथी. अने आ राजानो प्रतापभानु सदा प्रदीप्त रहेतो अने
कर-किरणोथी-हाथथी शत्रुओना पुर-शरीरमांथी कीलाल-रूधिरने शोषी रहेतो हतो. 5. रत्नाकर-समुद्र वेळा-मर्यादाने प्राप्त करी वनघन-जळवृष्टि करवानी उत्कंठा धरे छे. आ रत्नाकर शेठ वेळा-सारो वखत प्राप्त करी अवन-जीवरक्षा माटे धनवृष्टि करवानी उत्कंठा धरावतो हतो. 6. अंगजा-स्वशरीरे उत्पन्न करेली पक्षे अंगमांथी उत्पन्न थयेल पुत्रीरूप छे, छतां लोको भोगवे छे ए विरोध. श्री विमलनाथ चरित्र - द्वितीय सर्ग
77