________________
શ્રી અધ્યાત્મસાર ગ્રન્થ
ન સંભવે પણ તેથી કાંઈ શુભકિયાને અભાવ છેડે જ થઈ
જાય છે?
જેને સુવર્ણના દાગીને ન મળે તે ચાંદીના દાગીના તે પહેરી શકે છે ને? કાંઈ સાવ દાગીના વિનાને જ થડે બની જાય છે? [३९] अपुनर्बन्धकस्यापि, या क्रिया शमसंयुता। . चित्रा दर्शनभेदेन, धर्मविघ्नक्षयाय सा ॥१५॥
જેમ ચેથા ગુણસ્થાને દેવ-ગુરૂ શુશ્રુષાદિ કિયારૂપ અધ્યાત્મ સંભવે છે તેમ પહેલા ગુણસ્થાને રહેલે અપુનબંધક આત્મા (જે હવે ભવ-ચક્રમાં કદી પણ ૭૦ કે. કે. સાગરે
મની મેહનીય-કર્મ સ્થિતિ બાંધવાને નથી તે) માં પણ શમ-સવેગાદિ યુક્ત શુભક્રિયા સંભવે છે. | દર્શનેના ભેદને લીધે એ શુભકિયાએ અનેક પ્રકારની હોય છે.
આ ક્રિયાને અધ્યાત્મ-સ્વરૂપ જરૂર કહી શકાય કેમકે તે પણ ઉપરના વિરતિ-વિગેરે ધર્મોની પ્રાપ્તિમાં આવતાં વિદનેને ક્ષય કરવા દ્વારા વિરતિ–ક્રિયાત્મક અધ્યાત્મનું કારણું બને છે.
વ્યવહારનય તે ઉપચારપરક છે માટે તેના મતે કાર્ય– ભૂત વિરતિક્રિયા જે અધ્યાત્મ કહેવાય છે તેના કારણભૂત શમા દિયુક્તક્રિયા પણ અધ્યાત્મ કહી શકાય.... - આ રીતે નિશ્ચયનયનું મન્તવ્ય કે, “અધ્યાત્મ પાંચમા
