________________
શ્રી અધ્યાત્મસાર ગ્રન્થ
ઉ. વસ્તુતઃ તે। આ સમ્યકત્વાદિ સંવરસ્વરૂપ જ છે પણ ઉપચારથી જ તેમ કહેવું યુક્ત છે. જેમ ઉપચારથી ઘીને ખળતું કહેવાય છે તેમ. અર્થાત્ આ રીતે શાસ્રપક્તિને સમન્વય કરવા સરાગચારિત્રને સ્વર્ગાદિભવહેતુ કહેવાય પણ વસ્તુસ્થિતિ તે તેવી નથી જ.
૪૫૪
[૮૨] ચેનાંશનામનોયોતેનાંશેનવો મતઃ । येनांशेनोपयोगस्तु तेनांशेनाऽस्य संवरः ॥ १४८ ॥ એટલે નિશ્ચયનયથી તેા એમ જ કહેવાય કે જેટલે અશે આત્માનો યાગ (મનાદિ વ્યાપાર) હોય તેટલે અંશે આત્મા ક! આશ્રવ કરે અને જેટલે અંશે ઉપયાગભાવ (જ્ઞાનાદિ) હાય તેટલા અંશે તે આત્મા કર્મના સંવર કરે.
આમ આશ્રવ અને સંવર એય એકી સાથે તે તે અશામાં હેાઇ શકે છે, એટલે ખાઘહિંસાદિ અમુકને આશ્રવ જ કહેવાનુ અને અહિંસાદિને સવર જ કહેવાનું ઉચિત નથી. તેમ જ સંવરરૂપ ચારિત્રને રાગયુક્ત થતાં શુભાશ્રવ જ કહેવાનું પણ ઉચિત નથી. ચારિત્રાદિમાં સરળ મનાઢિચેગા એ જ આશ્રવ છે અને ઉપયાગભાવ તે જ સંવર છે.
કહેવાના આશય એ છે કે ચારિત્રાદિ તમામ કહેવાતા શુભાશ્રવા માત્ર આશ્રવરૂપ નથી પણ તે ચારિત્રાઢિ પાલનમાં જે ચેાગભાવ છે તે આશ્રવ છે અને જે ઉપયાગભાવ છે તે સંવર છે. આમ ચારિત્રાદિ શુભાશ્રવાના આશ્રવસવર ઉભયભાવવાળા આત્મા અને છે,