________________
આત્મનિશ્ચય બની શકે ? જ્યાં કાર્ય થાય ત્યાં જ કારણે રહેવું જોઈએ. આત્માના દુઃખાદિ ફળ પ્રતિ તે આત્માને જ કોઈ પર્યાય કારણ બની શકે. માટે આત્માના પિતાના શુભાશુભ પરિણામ સ્વરૂપ પર્યાને જ આશ્રવ-સંવર કહેવા જોઈએ કે જેઓ આત્મામાં દુઃખાદિ ઉત્પન્ન કરે છે. એટલે હવે હિંસાદિ બાહ્ય-ક્રિયાઓને આશ્રવ સંવર કહેવા તે બરાબર નથી. [८१४] व्यवहारविमूढस्तु हेतूंस्तानेव मन्यते ।
बाह्यक्रियारतस्वान्त-स्तत्वं गूढं न पश्यति ॥१३७॥
વ્યવહારનયથી મૂઢ બનેલા જ બહારના તે અહિંસાદિને જ સંવરાદિસ્વરૂપ કહે છે, અને તેને જ મોક્ષાદિના ફળમાં હેતુ માને છે. આથી જ ધર્માદિના અર્થે અહિંસાદિ બાહ્ય ક્રિયામાં દત્તચિત્ત બનેલા તેઓ નિશ્ચયનયન નિગૂઢ તત્વને જોતા પણ નથી. [८१५] हेतुत्वं प्रतिपद्यन्ते नैवेतेऽनियमस्पृशः ।
यावन्त आश्रवाः प्रोक्तास्तावन्तो हि परिश्रवाः ॥१३८॥
વળી પરપ્રાણીના પર્યાયસ્વરૂપ હિંસા અહિંસાદિ ભાવે માટે એ એકાન્ત નિયમ જ નથી કે ભવને હેતુ હિંસા એ આશ્રવ જ છે અને મોક્ષને હેતુ અહિંસા એ સંવર જ છે. કેમકે શ્રીઆચારાંગ સૂત્રમાં સ્પષ્ટ કહ્યું છે કે, જેટલા આશ્રવે છે તે બધા ય સંવર છે. તે પછી હવે તે હિંસાદિને આથવરૂપ જ કેમ કહેવાય? કે જે મેક્ષના પણ હેતુ બની શકવાની યેગ્યતાવાળા છે ? એટલે વ્યવહારમૂઢ આત્માઓની ૨૯
આવે છે
કેમ કહેવાય. એટલે અત્રે